Zo wordt geïnvesteerd in sociaal-medische centra en worden 60-plussers tijdelijk sneller beoordeeld. Ook worden maatregelen genomen die de druk op de uitvoering structureel verminderen. In de voorjaarsnota is hier extra budget voor vrijgemaakt. De maatregelen zorgen ervoor dat de wachtlijsten de komende jaren minder snel oplopen dan anders het geval was geweest. Volgens de huidige prognose groeit de wachtlijst nu tot 100.000 in 2027 en 200.000 in 2030. Naast de WIA lopen ook bij herbeoordelingen, de Ziektewet-dienstverlening en deskundigenoordelen, de achterstanden naar verwachting fors op.

Oorzaken

Steeds meer werknemers worden ziek en doen een beroep op een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Dit komt onder andere doordat er steeds meer mensen aan het werk zijn en mensen tot steeds latere leeftijd doorwerken. Ook is er een effect als gevolg van de coronapandemie. Daarnaast is er een opvallende stijging van het aantal psychische aandoeningen. Om hier meer zicht op te krijgen wordt er extra onderzoek gedaan.

Tegelijkertijd neemt het aantal beoordelingen dat UWV naar verwachting kan doen de komende jaren af. Dit komt door de druk die de verschillende hersteloperaties leggen op het UWV, door gebrekkige digitale ondersteuning en de krapte op de arbeidsmarkt. In 2024 wist het UWV 130 nieuwe artsen te werven terwijl er per jaar ook 100 artsen vertrekken door onder andere pensionering of ander natuurlijk verloop.

UWV stopt vanaf dit jaar ook met het inhuren van artsen via zzp-constructies om aan de wet te voldoen. Het UWV telt nu nog 72 fte aan artsen die werken via een zzp-constructie, die verantwoordelijk zijn voor ongeveer 20% van de beoordelingen. Deze artsen hebben een aanbod gekregen om vast in dienst te komen bij het UWV.

Maatregelen korte termijn

Op de korte termijn wordt € 36 miljoen per jaar geïnvesteerd in sociaal-medische centra. Ook krijgen mensen die vanaf 1 september 60 jaar of ouder zijn en in aanmerking komen voor een beoordeling sneller duidelijkheid, omdat UWV voor hun beoordeling minder tijd nodig heeft. Daarnaast wordt het huidige kwijtscheldingsbeleid structureel gemaakt. Hierdoor krijgen mensen de zekerheid dat ze het voorschot dat ze in afwachting van hun beoordeling krijgen niet hoeven terug te betalen.

Maatregelen middellange termijn

Op de middellange termijn worden 2 maatregelen genomen om de druk te verlichten. Zo krijgen mensen sneller duidelijkheid doordat bij mensen die werken hun arbeidsongeschiktheidspercentage wordt bepaald aan de hand van het inkomen dat met dat werk verdiend wordt. Deze praktische manier van beoordelen gaat sneller en maakt het voor alle betrokkenen inzichtelijker.

Ten tweede wordt het medisch advies van de bedrijfsarts leidend bij het bepalen wat iemand nog kan doen om weer aan het werk te gaan. Werkgevers krijgen hierdoor meer zekerheid bij de verplichtingen rond loondoorbetaling bij ziekte. Dit was ook een van de maatregelen die werd geadviseerd door de Onafhankelijke Commissie Toekomst Arbeidsongeschiktheidsstelsel (OCTAS). Minister van Hijum wil hier een wetsvoorstel voor indienen.

Bron: Rijksoverheid