De toegenomen rijkdom van de rijkste inwoners van de EU is het gevolg van waardestijgingen van bijvoorbeeld aandelen en vastgoed. Veel van de rijkdom vergaarden miljardairs in het landenblok via erfenissen. Maar Oxfam wijst ook naar Europese overheden die de belastingen zodanig hebben ingericht dat ze gunstiger uitpakken voor de superrijken.

Dat komt doordat inkomen uit vermogen, bijvoorbeeld dividend of waardestijgingen van aandelen, vaak relatief laag wordt belast. Juist bij de allerrijksten zijn dit de belangrijkste bronnen van inkomen. Andere groepen moeten het vooral hebben van inkomen uit salaris, wat relatief hoger wordt belast. Hierdoor loopt de belastingdruk bij grote delen van de bevolking weliswaar op naarmate ze meer verdienen, maar volgens Oxfam "is het systeem aan helemaal aan de top kapot", waardoor deze groep rijken profiteert van een lagere belastingdruk.

Onder andere in Nederland is dat volgens schattingen van wetenschappers het geval bij de rijkste 0,1%. Zij betalen effectief 20% belasting, terwijl de onderste 90% gemiddeld 45% afdraagt.

Dit soort belastingregimes draagt volgens Oxfam bij aan groeiende ongelijkheid in de EU. Zo steeg het vermogen van de armste helft van de bevolking tussen 1995 en 2023 met gemiddeld 65%, van € 4655 tot € 7686. In dezelfde periode nam het vermogen van de rijkste 1% met 134% toe: van gemiddeld € 2,4 miljoen naar € 5,6 miljoen.

Oxfam, dat als doel heeft ongelijkheid te bestrijden, pleit voor een zwaardere belasting van de superrijken in de EU. Lidstaten zouden hun belastingstelsels beter op elkaar moeten afstemmen, zodat landen niet langer concurreren met gunstige tarieven voor de rijksten. Daarnaast bepleit de organisatie de invoering van een Europese vermogensbelasting. Met een tarief van 5% zou dat volgens Oxfam jaarlijks zo'n € 286,5 miljard opleveren.

Bron: ANP