Criminelen maken op grote schaal gebruik van schijnbedrijven en katvangers om het financiële stelsel te misbruiken. Dat concludeert de FIU (Financial Intelligence Unit) in het jaaroverzicht 2024. Achter ogenschijnlijk legale bedrijfsstructuren gaan complexe witwaspraktijken, belastingfraude en zelfs financiering van terrorisme schuil. Deze ontwikkeling vraagt om een bredere, gezamenlijke aanpak dan het strafrecht alleen, aldus de FIU.
Meldingsplichtige instellingen, zoals banken en notarissen, melden ongebruikelijke transacties bij de FIU. In 2024 waren dit bijna 3,5 miljoen. Dit is een forse stijging ten opzichte van het jaar ervoor, toen het aantal ongebruikelijke transacties uitkwam op ruim 2 miljoen. Tegelijkertijd daalde het aantal verdacht verklaarde transacties van 180.578 in 2023 naar 118.408 in 2024. Deze verdachte transacties werden in 16.306 dossiers gedeeld met de opsporings-, inlichtingen-, en veiligheidsdiensten.
Misbruik rechtspersonen
In een aanzienlijk deel van de analyses van de FIU komt het systematische misbruik van rechtspersonen voor. Rechtspersonen, zoals BV's, worden gebruikt voor criminele doeleinden. Bijvoorbeeld om te verhullen wie de werkelijke eigenaar is. Of om bepaalde grondstoffen, bijvoorbeeld voor de productie van drugs, te kunnen aankopen. Ook kwamen er netwerken van tientallen – en soms nog meer – rechtspersonen in beeld, die puur opgericht leken te zijn om het witwassen te versluieren. Malafide rechtspersonen komen ook nadrukkelijk terug in de analyses op het gebied van terrorismefinanciering.
Derdenbetalingen
Een ander risico dat in het jaaroverzicht wordt uitgelicht zijn derdenbetalingen. Bij dit soort betalingen levert een leverancier goederen of diensten aan een afnemer, en doet een derde partij de betaling. Er kunnen gegronde redenen zijn waarom betalingen via een dergelijke constructie worden uitgevoerd. Denk aan een afnemer gevestigd in een land zonder goed werkend bancair systeem die toch de goederen wil betalen. Inmiddels is echter duidelijk dat derdenbetalingen aanzienlijke risico’s met zich meebrengen. De daadwerkelijke afnemer en/of de herkomst van de gelden zijn namelijk niet transparant. En dat biedt mogelijkheden voor criminelen om in complexe constructies geld- en goederenstromen te versluieren.
Vastgoed
Een derde risico dat in 2024 herhaaldelijk terug kwam in de analyses van de FIU heeft betrekking op vastgoed. Het gaat hierbij om zowel het gebruik van vastgoed om witwassen mogelijk te maken, als om vastgoed gebruikt om het criminele proces te faciliteren.
Fraude
Tot slot voerden de FIU opnieuw volop analyses uit op verschillende vormen van fraude, waaronder zorgfraude. Hieruit kwam een beeld naar voren van toenemende complexiteit en verwevenheid met zware criminaliteit.
Bron: Financial Intelligence Unit
Informatiesoort: Nieuws
Rubriek: Belastingrecht algemeen