De Belastingdienst bewaart gegevens slechts zeven jaar, banken hebben geen volledige leengeschiedenis en particulieren zijn niet verplicht hun administratie dertig jaar te bewaren. Hierdoor dreigt een situatie waarin het voor belastingplichtigen praktisch bijna onmogelijk is om te bewijzen dat zij nog recht hebben op aftrek.

De complexiteit wordt vergroot door aflossingsvrije hypotheken, die rond 2000 populair werden. Twee op de drie huizenbezitters hebben (deels) een aflossingsvrije hypotheek, bij 65-plussers zelfs ruim 90 procent. Veel mensen hebben bovendien meerdere leningdelen door verhuizingen, verbouwingen of scheidingen, waardoor een wirwar aan termijnen is ontstaan. Deskundigen voorspellen massale bezwaarschriften, fouten in aangiftes en een enorme belasting voor de Belastingdienst, die onvoldoende capaciteit heeft om dit te controleren.

Politiek is er sinds de verkiezingen meer steun voor afbouw van de aftrek. Een werkgroep van het Ministerie van Financiën onderzoekt oplossingen, maar deze kunnen miljarden kosten. Mogelijke opties zijn: verlenging van de termijn tot 2042 (kosten circa € 976 miljoen per jaar) of volledige afschaffing van de regeling met een stapsgewijze afbouw van de aftrek. Beide scenario’s hebben grote financiële en maatschappelijke gevolgen. De hypotheekrenteaftrek kost de schatkist nu al circa € 11 miljard per jaar.

Experts noemen het een gemiste kans dat tijdens de coronaperiode, toen de rente laag stond, geen stappen zijn gezet om de aftrek af te bouwen. Zij pleiten nu voor snelle actie om chaos en langdurige bezwaarprocedures te voorkomen. Zonder ingrijpen ontstaat een onuitvoerbare situatie voor de Belastingdienst en grote onzekerheid voor huiseigenaren. Het volgende kabinet moet hierover dringend besluiten nemen is het advies in het artikel.

Bron: NRC