De keuze in het wetsvoorstel Wet werkelijk rendement box 3 om voor een groot aantal vermogensbestanddelen een stelsel van vermogensaanwasbelasting te hanteren, doet afbreuk aan het draagkrachtbeginsel zeker in combinatie met het gebrek aan een carry-backmogelijkheid. Hiermee lijkt gekozen te worden voor een systematiek die haaks staat op jurisprudentie van de Hoge Raad waarbij als uitgangspunt geldt dat het ‘werkelijke rendement’ moet worden belast. Dat schrijft de NOB in de reactie op het wetsvoorstel.

De in het wetsvoorstel Wet werkelijk rendement box 3 voorgestelde vermogensaanwasbelasting zonder achterwaartse verliesverrekening acht het RB juridisch kwetsbaar. Ook de introductie van een vastgoedbijtelling – wederom een forfait – stuit op kritiek. Volgens de wetgever benadert dit de werkelijkheid zo goed mogelijk, maar het RB stelt dat ongelijke gevallen hierdoor juist gelijk worden behandeld.

De Belastingdienst heeft een oefenversie van het formulier Opgaaf werkelijk rendement (OWR-formulier) ter beschikking gesteld. Met het OWR-formulier kan het werkelijke rendement van het box 3-vermogen worden opgegeven. Het oefenformulier is een simulatie.