Volgens Jan van der Streek, universitair docent aan het Amsterdam Centre for Tax (Universiteit van Amsterdam) en verbonden aan het Bureau Vaktechniek van Ernst & Young, wordt het dit jaar erop of eronder voor de zogeheten Common Consolidated Corporate Tax Base (CCCTB). "Dit zal een cruciaal jaar zijn. Het Europees Parlement heeft zich enerzijds uitgesproken voor een verplichte invoering van een gemeenschappelijke grondslag. En een werkgroep van de Europese Raad is al ver gevorderd met de technische uitwerking van de voorstellen. Maar anderzijds verzetten diverse landen zich nog steeds tegen de hele opzet van de CCCTB."

Gele kaart

Het betreft volgens Van der Streek het meest ambitieuze en omstreden project van de EU op het gebied van de vennootschapsbelasting. Toen na een voorbereidingstijd van tien jaar in 2011 het concrete voorstel werd gepresenteerd, ontving de Europese Commissie binnen enkele maanden van maar liefst acht landen een 'gele kaart', die inhoudt dat de Commissie teruggestuurd wordt om zijn huiswerk opnieuw te doen. Naast Nederland en Ierland lieten onder meer Zweden, Polen en het Verenigd Koninkrijk weten niets te zien in de plannen, die moeten leiden tot een gemeenschappelijke set regels waarmee de geconsolideerde belastbare winst wordt bepaald van multinationale bedrijven. Elk land mag vervolgens zelf weten welk tarief geheven wordt over het deel van de groepswinst die aan dat land toevalt. Een achttal tegenstanders was echter niet genoeg voor een blokkade.

Verliescompensatie

Staatssecretaris Weekers heeft de afgelopen maand opnieuw laten blijken niets te zien in de CCCTB. De rekensommen rond de impact van de voorstellen wijzen erop dat Nederland daardoor 5 miljard euro minder vennootschapsbelasting zou kunnen heffen, eenderde van de huidige vpb-opbrengst van 15 miljard euro. Met name de mogelijkheid van grensoverschrijdende verliescompensatie zou een grote hap nemen uit de Nederlandse vpb. Die verliescompensatie is voor het bedrijfsleven een groot voordeel van de CCCTB, naast bijvoorbeeld het vanzelfsprekende voordeel dat niet meer de winst volgens 27 verschillende regelstelsels hoeft te worden berekend.

Verdeelsleutel

Een gezamenlijke Europese grondslag voor de vennootschapsbelasting moet weliswaar voor de hele Europese Unie budgetneutraal uitpakken, maar de verschillen per land kunnen dus groot zijn. Dat ligt vooral besloten in de verdeelsleutel die moet bepalen welk deel van de groepswinst belast kan worden in welk land. Activa, loonkosten en omzet zijn de ingrediënten voor die verdeelsleutel. Een belangrijk onderdeel van de onderhandelingen betreft het gewicht dat die drie elementen moeten krijgen en de wijze waarop ze worden vastgesteld. Nederland heeft er bijvoorbeeld op gewezen dat het voor een kenniseconomie nadelig is dat immateriële activa buiten de verdeelsleutel blijven.

Kopgroep

De kans dat er in 2013 over de hele linie overeenstemming wordt bereikt over de CCCTB wordt, onder het nu net begonnen voorzitterschap van Ierland en de komende benoeming van Dijsselbloem, niet hoog ingeschat. Volgens Van der Streek ligt het meer voor de hand dat een aantal landen het eens worden over de uitgewerkte plannen en dan als "een kopgroep" alvast van start gaan met de het aanbieden van de CCCTB aan multinationale ondernemingen. "In dat geval zal Nederland toch echt mee moeten gaan met die kopgroep", zo meent hij. Het zijn met name Frankrijk en Duitsland die hun politieke macht inzetten om tot een geharmoniseerde grondslag te komen.

Bron: Redactie TaxLive