Een buitenlands belastingplichtige heeft de mogelijkheid te kiezen voor behandeling als binnenlands belastingplichtige. Dit kan voordelig zijn, met name voor wat betreft de hypotheekrenteaftrek. Het nadeel is de claw-backbepaling wanneer niet langer geopteerd wordt voor binnenlandse belastingplicht.

90%-inkomenscriterium

Het besluit van 2 juni 2012 (nr. DGB 2012/2190M) over de inhaal- en terugnameregeling neemt dit nadeel (deels) weg. Hierin keurt Weekers goed dat de negatieve inkomsten uit eigen woning niet worden teruggenomen als een buitenlands belastingplichtige in enig jaar niet opteert voor de keuzeregeling. De voorwaarden zijn streng. Zo geldt de goedkeuring bijvoorbeeld alleen als het inkomen van de buitenlands belastingplichtige voor 90% of meer in Nederland belast is. 

De Haan: "dit 90%-inkomenscriterium is niet uit de lucht komen vallen. Regelmatig komt in diverse wetteksten het begrip 'geheel of nagenoeg geheel' voor. Automatisch koppelt iedereen daar het percentage van 90 aan vast." Of deze harde 90%-eis hier op zijn plek is, daar heeft De Haan sterk zijn twijfels over.

Vast percentage in strijd met EU-recht

Hij verwijst hiervoor naar een arrest van het Hof van Justitie EU van 10 mei 2012 (C-39/10 Commissie vs. Estland) waarin het Hof duidelijk maakt dat geen sprake mag zijn van een vast percentage dat als drempel wordt gehanteerd. De Haan: "hieruit blijkt dat het 90%-inkomenscriterium niet kan. Daarvoor in de plaats moet volgens het Hof gekeken worden of de belastingplichtige in zijn woonstaat niet voldoende draagkracht heeft om tegemoetkomingen (zoals de hypotheekrenteaftrek) te kunnen verrekenen. Zo niet, dan bestaat er aanspraak op persoonlijke tegemoetkomingen in de werk-of bronstaat."

Bezwaar

De Haan raadt buitenlands belastingplichtigen aan om onder verwijzing van dit arrest bezwaar te maken als zij door de claw-backbepaling en het 90%-inkomenscriterium nadeel ondervinden van de keuzeregeling.

Herziening keuzeregeling

Nu zijn er plannen voor een herziening van de keuzeregeling voor buitenlands belastingplichtigen. In het eerdergenoemde Besluit stipt staatssecretaris Weekers dit aan. Dat zou kunnen betekenen dat het 90%-inkomenscriterium dan in de wet wordt vastgelegd. Op zich is dat niet verkeerd, aldus De Haan. "Het moet alleen geen harde eis zijn. Helemaal weglaten van een 90%-inkomenscriterium is mogelijk uitvoeringstechnisch niet haalbaar." Dat zou - gelet op de uitspraak van het Hof van Justitie EU -  volgens De Haan betekenen dat de Belastingdienst bij iedere buitenlands belastingplichtige met hypotheekrenteaftrek een onderzoek moet starten over wat wel en niet aftrekbaar is in het woonland.

De Haan heeft wel een suggestie voor het uitvoeringstechnische aspect: "regel in de wet dat de belastingplichtige die niet voldoet aan het 90%-inkomenscriterium toch recht heeft op aftrekposten zoals hypotheekrenteaftrek als hij kan bewijzen dat hij in zijn woonland geen tegemoetkoming krijgt."

Bron: Redactie TaxLive