Cijfers over horizontaal toezicht werden dinsdag gepubliceerd in de halfjaarsrapportage van de Belastingdienst. In 2011 stonden 787 zeer grote ondernemingen (ZGO) onder horizontaal toezicht, in 2012 was dat afgenomen tot 724. Het aantal middelgrote ondernemingen onder horizontaal toezicht nam wel toe, van 2345 tot 2537, een stijging van 8 procent.
De fiscus spreekt van 'een lichte afname' die veroorzaakt zou worden door een strakker beleid van de dienst zelf. "Dat is veel te kort door de bocht", vindt Van der Enden van PwC. "Ik neem aan dat in minstens de helft van de gevallen ondernemingen zelf hebben besloten dat het wel mooi is geweest. En dat is begrijpelijk, want horizontaal toezicht lijkt op dit moment niet meer te zijn dan een niet-gereguleerde vorm van vrijwillige informatieverstrekking, zonder dat duidelijk is wat daar voor zekerheden tegenover staan."
Meta-toezicht
Een unieke situatie is dat niet, aldus Van der Enden. "In bijna alle landen zie ik belastingdiensten en bedrijven hiermee worstelen. De normen zijn niet helder, er is te weinig sturing. Een onderneming wil weten ten eerste wanneer de inspanningen het predicaat 'goed genoeg' krijgen en ten tweede wat de opbrengst is van die inspanningen: wat staat er tegenover?"
Op beide vragen komt echter geen bevredigend antwoord. "Wat betreft de eerste vraag ontbreken de normen, of zijn ze te los en te vaag. Wat betreft de tweede vraag: de Belastingdienst behoudt zich nog alle rechten voor. De onzekerheid die hier het gevolg van is, blijft boven de markt hangen." Ook de wijze waarop met meta-toezicht wordt omgegaan, roept die onzekerheid op. "Hoe gaat de Belastingdienst om met informatie van bijvoorbeeld de accountant? Daar wordt geen antwoord op gegeven", aldus Van der Enden.
Optimistisch
Deze punten zijn deels ook aan de orde gekomen in de evaluatie van horizontaal toezicht door de commissie-Stevens. Ze zijn voor Van der Enden dan ook geen reden het kind met het badwater weg te gooien. "Ik blijf optimistisch hoor, over horizontaal toezicht. Ik vind wel dat de Belastingdienst zich moet herbronnen op dit onderwerp, maar wat betreft de richting die we opgaan met z'n allen is er geen andere weg. Horizontaal toezicht is zonder meer de toekomst. Maar de uitvoering moet veel concreter worden."
Bron: Redactie TaxLive
Informatiesoort: Nieuws
Rubriek: Belastingrecht algemeen