Als iemand niet meer in staat is zelfstandig beslissingen over zijn of haar financiën te nemen, dan kan het vermogen van deze persoon onder bewind komen te staan. Een bewindvoerder wordt door de rechter benoemd om de financiën te regelen en heeft een verantwoordingsplicht naar de kantonrechter. Wat betekent dit voor toekomstige schenkingen?
Fiscale voordelen
Vanuit fiscaal oogpunt kan een bewindvoerder het interessant vinden om aan (klein)kinderen schenkingen te doen. Hiermee kan bijvoorbeeld de eigen bijdrage voor het verblijf in een zorginstelling en/of de erfbelasting worden verminderd. Een bewindvoerder mag zelf de financiën regelen en financiële beslissingen nemen, maar heeft voor het verrichten van schenkingen een machtiging van de kantonrechter nodig.
Machtiging voor schenken
Bij een verzoek om een machtiging tot het doen van een schenking beoordeelt een kantonrechter dit verzoek op basis van een aantal richtlijnen:
1. Schenkingstraditie
De kantonrechter kijkt allereerst of er sprake is van een schenkingstraditie. Daarvan is sprake als iemand jaarlijks schenkingen doet aan bepaalde personen. Als dit niet het geval is, dan wordt het verzoek vrijwel altijd geweigerd.
2. Minimum bedrag vrije vermogen
Vervolgens kijkt de rechter of het vrije vermogen van de schenker boven het aanbevolen bedrag door het Landelijk Overleg Vakinhoud Civiel en Kanton (LOVCK) van € 30.000 blijft.
3. Omstandigheden schenker
Tenslotte kijkt de rechter naar de leeftijd en persoonlijke situatie van de schenker en of een schenking hier wel of niet bij aansluit. Onder bijzondere omstandigheden kan een kantonrechter besluiten een schenking wel of niet toe te staan.
Praktijkvoorbeeld
Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden heeft onlangs een uitspraak gedaan over iemand die onder bewind stond en waar er sprake was van een schenkingstraditie en er toestemming werd gevraagd voor schenkingen. Ondanks dat na de schenkingen het vermogen meer zou bedragen dan de door LOVCK aanbevolen € 30.000 wordt er geen toestemming verleend voor schenkingen vanaf 1 januari 2015. Dit om te waarborgen dat het huidige verzorgingsniveau van de onder bewind gestelde zoveel mogelijk gewaarborgd blijft. Dat er ondanks dat er nog meer dan € 30.000 overblijft toch niet geschonken mag worden, is redelijk verrassend.
Wat betekent deze uitspraak?
Als meer rechters deze uitspraak volgen, houdt dat in dat het schenken door een onder bewind gesteld persoon nog lastiger wordt.
Om te voorkomen dat de mogelijkheden voor schenken bij wilsonbekwaamheid beperkt zijn, kunnen de wensen hierover bij voorbaat worden vastgelegd in een levenstestament.
Bron: ABAB Accountants en Adviseurs
334