De regelingen voor bijstand, toeslagen, belastingkortingen en andere vormen van inkomensondersteuning zijn te complex. Bovendien zijn er te veel regelingen. Veel mensen weten niet meer waarop zij recht hebben. Financiële planning is daardoor voor hen bijna onmogelijk. Om de onnodige regeldruk voor hen te verminderen adviseert Actal drie dingen. Beperk het aantal regelingen. Gebruik in alle regelingen zo veel mogelijk slechts één inkomens- en één vermogensbegrip. En kies voor één betaalmoment per maand. Zo lang dit alles nog niet is gebeurd, moet de overheid mensen persoonlijk helpen om hun financiële mogelijkheden in beeld te krijgen. Actal schrijft dit in een advies aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de staatssecretaris van Financiën.
Minder regelingen, dezelfde begrippen en gelijke betaalmomenten
Veel mensen in Nederland doen een beroep op regelingen omdat zij geen of te weinig inkomen hebben. Gemiddeld hebben zij dan met 13 verschillende regelingen te maken, en met 7 verschillende inkomens- en vermogensdefinities! "Mensen zien door de bomen het bos niet meer. De regelingen zijn te complex om digitaal of op papier uit te leggen. Dat moet echt anders, als we willen dat mensen er op een goede manier gebruik van maken. We hebben minder regelingen nodig, één inkomens- en één vermogensbegrip en uniforme betaalmomenten. Zo voorkomen we dat mensen die recht hebben op ondersteuning, zich niet melden. En de eenvoud zorgt ook voor veel minder dure fouten in de uitvoering van de regelingen", aldus Jan ten Hoopen, collegevoorzitter van Actal. Deze vereenvoudiging moet niet alleen in alle Rijksregelingen worden doorgevoerd, maar op termijn ook in alle lokale regelingen.
Uniforme inkomens- en vermogensbegrippen zijn haalbaar
Het aantal regelingen moet drastisch worden teruggebracht. Daarbij moet de definitie van inkomen en vermogen zo veel mogelijk voor iedere regeling gelijk zijn. Dat kan door aan te sluiten bij de Belastingdienst: kies in alle inkomensafhankelijke regelingen voor het ‘verzamelinkomen' en het ‘vermogen van box 3'. Deze gegevens zijn immers bij de Belastingdienst bekend. Ook moet iedere regeling hetzelfde betaalmoment hanteren: aan het einde van de kalendermaand. Dat is het moment waarop ook salarissen en uitkeringen worden betaald. "Dit soort aanpassingen is hard nodig. Maar ze zijn niet mogelijk zonder financiële effecten voor burgers. Daarom moet de overheid goede overgangsmaatregelen treffen om angst, onzekerheid en extra regeldruk in de overgangsfase beperken", aldus Jan ten Hoopen.
Persoonlijk contact met burger
Zo lang regelingen nog niet zijn vereenvoudigd, is er speciale aandacht nodig voor de informatievoorziening. Websites, folders en brochures slagen er niet in om mensen goed inzicht te geven. Daarom is een individuele en persoonlijke benadering noodzakelijk, waarbij recht kan worden gedaan aan de specifieke omstandigheden van mensen. De overheid moet mensen hulp en deskundigheid bieden zodat zij weten waarop zij recht hebben en gemakkelijk een aanvraag kunnen doen. Dat kan bijvoorbeeld in de ‘keukentafelgesprekken' die gemeenten voeren met zorgbehoevende mensen. Idealiter wordt de aanvraag – en soms zelfs de toekenning – tijdens dit gesprek geregeld.
Bron: Actal
Informatiesoort: Nieuws
Rubriek: Inkomstenbelasting, Toeslagen en zorgverzekeringswet
2