De veronderstelling van het kabinet dat ondernemers volgend jaar 5 miljard euro extra dividend aan zichzelf zullen toekennen, wordt door fiscalisten met grote scepsis ontvangen. De veronderstelling is het fundament onder de belangrijkste wijziging die in de rijksbegroting 2014 is aangebracht aan de hand van nieuwe afspraken tussen kabinet en D66, ChristenUnie en SGP.
In 2014 gaat het aanmerkelijkbelangtarief (box 2) uit de inkomstenbelasting van 25 naar 22 procent, zo is afgesproken. Die verlaging moet DGA's ertoe aanzetten zichzelf extra dividend toe te kennen. Het betreft dus een lastenverlichting, maar wel eentje waarvan aanvankelijk budgettair een positief effect wordt verwacht, aangezien belastinginkomsten naar voren worden gehaald. Het kabinet rekent op een opbrengst van 1018 miljoen euro in 2014 en 296 miljoen euro in 2015. Dat veronderstelt dat volgend jaar ondernemers voor ongeveer 5 miljard euro extra dividend zullen laten uitkeren.
 
Terughoudend
Geert de Jong, fiscalist bij Grant Thornton, zegt dat het op zichzelf een mooie maatregel is. Maar of er op grote schaal gebruikgemaakt van zal worden, waagt hij te betwijfelen. "Het is natuurlijk de vraag of in ondernemingen op dit moment wel voldoende liquiditeiten voorhanden zijn om die extra dividenden uit te keren. Lenen de marktomstandigheden zich daar wel voor? Kom je niet van de koude kermis thuis als je volgend jaar extra geld uit de onderneming haalt en het jaar daarop te weinig buffers blijkt te hebben om tegenspoed op te vangen? Ondernemers zullen heel terughoudend zijn." De uitkeringstoets zal dat moeten uitwijzen, maar die beantwoordt alleen de vraag of dividend uitkeren mogelijk is, niet of het verstandig is.
 
Pensioenverplichtingen
Vervolgens speelt ook de kwestie rond de pensioenverplichtingen een rol. "Die worden in de boeken verantwoord voor de fiscale waarde. De commerciële waarde is echter substantieel hoger, als gevolg van de huidige extreem lage marktrente van zo'n anderhalf procent", aldus De Jong. "Dat drijft de waarde van de verplichtingen enorm op. Bij het vaststellen van de dividendruimte moet met de hoge commerciële waarde van de pensioenverplichting rekening worden gehouden. Extra geld onttrekken uit de bv kan dan door de fiscus worden uitgelegd als het afkopen van pensioenverplichtingen, namelijk als in de vennootschap minder waarde overblijft dan nodig is om de pensioenverplichtingen te dekken. Dat wordt dan 'bestraft' met torenhoge tarieven van 72 procent."
 
Box 3
Jan Bouwman, hoogleraar belastingrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen, wijst op een volgend obstakel: "Wat doet de DGA met dat extra dividend nadat er belasting over betaald is? Dit zijn ook voor beleggingen geen goede tijden en het vooruitzicht van een heffing in box 3 tegen een fictief rendement van 4 procent is niet aanlokkelijk. Dan ligt het meer voor de hand dat geld in de bv te laten, waar het belast wordt voor het rendement dat daadwerkelijk gemaakt wordt." Alleen in een enkel geval, zo kan Bouwman zich voorstellen, zullen ondernemers van dit 'aanbod' gebruikmaken. "Dat zal van geval tot geval verschillen en zal meer te maken hebben met de economische omstandigheden waarin de ondernemer en de onderneming verkeren, dan met de fiscaliteit."
 
De Jong veronderstelt dat wellicht oudere grootaandeelhouders, die toch al plannen hadden hun beleggingsvermogen uit de onderneming te halen of de hele bv-structuur op te ruimen nu wat eerder de knoop zullen doorhakken. "In andere gevallen vraag ik me af of die 3 procentpunt verschil zoveel gaat uitmaken. Op dit moment kunnen wij in ieder geval niet beoordelen waar die schatting van 1 miljard euro aan opbrengsten volgend jaar op gebaseerd is."
 
Bestedingsimpuls
In het Financieele Dagblad van dinsdag geeft Xavier Auerbach (KPMG Meijburg) een andere reden om te twijfelen aan het effect van deze maatregel. Dat er extra belastinginkomsten uit zullen voortvloeien vindt Auerbach wel geloofwaardig; hij twijfelt echter aan de bestedingsimpuls die het extra dividend zou moeten geven. "DGA's financieren hun extra consumptie veelal met leningen uit de bv", aldus Auerbach. Mocht de tariefsverlaging tot extra dividenduitkeringen leiden, dan zijn dat inkomsten die worden gebruikt om die leningen (extra) af te lossen. "Dat stimuleert de consumptie dus niet, want de consumptie heeft al plaatsgevonden."
 

Informatiesoort: Nieuws

Rubriek: Inkomstenbelasting

0

Gerelateerde artikelen