Het Europese Hof van Justitie (hierna: HvJ EU) is in een drietal uitspraken ingegaan op de toepasbaarheid van de koepelvrijstelling. Deze vrijstelling geldt voor bepaalde prestaties van koepelorganisaties aan hun vrijgestelde of niet als ondernemer optredende leden. Het HvJ EU geeft aan dat de koepelvrijstelling niet van toepassing is op koepelorganisaties van leden die actief zijn in de financiële sector.
Beperkte werking
Het HvJ EU brengt een belangrijke nuancering aan op het toepassingsbereik van de koepelvrijstelling. De Europese btw-richtlijn kent vrijstellingen voor:
- prestaties in het algemeen belang, bijvoorbeeld gezondheidszorg, sociaal-cultureel of onderwijs; en
- een aantal benoemde activiteiten, zoals financiële diensten, levering en verhuur van onroerende zaken.
Deze twee soorten vrijstellingen zijn ondergebracht in twee afzonderlijke richtlijnartikelen. De koepelvrijstelling staat in het artikel van de vrijstellingen voor algemeen belang. Het HvJ EU geeft aan dat de koepelvrijstelling daarom alleen van toepassing kan zijn voor groeperingen van leden die vrijgestelde activiteiten van algemeen belang verrichten uit datzelfde artikel. De koepelvrijstelling kan niet worden toegepast door groeperingen van leden in bijvoorbeeld de financiële sector. Denk hierbij aan koepelorganisaties van verzekeraars, banken en aandelenhandelaren.
Gevolgen in Nederland
De koepelvrijstelling wordt in Nederland ruimer toegepast. De Nederlandse regels maken tot op heden geen onderscheid in de vrijstelling die de leden van een koepelorganisatie toepassen. Zo wordt de koepelvrijstelling in Nederland ook veelvuldig toegepast door koepelorganisaties van bijvoorbeeld banken of verzekeraars. De Nederlandse wetgever zal de wetgeving naar aanleiding van de uitspraken van het HvJ EU moeten aanpassen. Zolang dat niet gebeurt, kan de koepelvrijstelling naar de mening van BDO nog steeds worden toegepast in bijvoorbeeld de financiële sector. BDO adviseert wel om alvast te inventariseren wat de mogelijke btw-gevolgen zijn als de wetgever besluit tot een aanpassing en eventuele alternatieven in kaart te brengen.
Bron: BDO
3