Ondernemers die in financieel, organisatorisch en economisch opzicht zodanig zijn verweven dat zij een eenheid vormen, worden al dan niet op verzoek als één ondernemer aangemerkt: een fiscale eenheid btw. Soms wensen ondernemers niet (langer) als fiscale eenheid btw door het leven te gaan. Zolang aan de voorwaarden wordt voldaan, blijft de fiscale eenheid echter bestaan. Een fiscale eenheid kan slechts verbreken als niet langer aan één of meer van de verwevenheden wordt voldaan.
Stichting Administratiekantoor (Stak)
De financiële verwevenheid kan worden verbroken door het ‘tussenplaatsen' van een Stichting Administratiekantoor (Stak). Van financiële verwevenheid is namelijk slechts sprake als meer dan 50% van de aandelen, daaronder begrepen de meerderheid van de zeggenschap, in dezelfde handen is. Bij het certificeren van de aandelen wordt het winstrecht en het stemrecht gesplitst. Het winstrecht komt bij de certificaathouder te liggen en het stemrecht bij de Stak. Er wordt dan in het algemeen niet (meer) voldaan aan de financiële verwevenheid.
In een recente uitspraak van de Hoge Raad is echter aangegeven dat toch een fiscale eenheid kan bestaan als de aandelen zijn gecertificeerd. In deze zaak was namelijk de enig bestuurder van de certificaathouder (de ‘holding') ook enig bestuurder van de Stak. De holding geniet dus niet alleen (indirect) alle inkomsten uit de aandelen, maar oefent feitelijk ook de aan de aandelen verbonden zeggenschap uit, doordat haar bestuurder tevens enig bestuurder is van de Stak.
Als partijen de bedoeling hebben de financiële verwevenheid door middel van een Stak te voorkomen, zal het bestuur van de Stak dus een andere moeten zijn dan de bestuurder van de certificaathouder (rest van het concern).
Hoofdelijke aansprakelijkheid
Alleen als de Belastingdienst een beschikking fiscale eenheid btw heeft afgegeven, zijn de entiteiten die daarvan deel uitmaken hoofdelijk aansprakelijk voor de btw-verplichtingen van de fiscale eenheid. Ook zonder beschikking kan worden gehandeld als ware een fiscale eenheid, mits aan de voorwaarden wordt voldaan. Er geldt dan naar onze mening geen hoofdelijke aansprakelijkheid. Een beschikking van de Belastingdienst is echter niet alleen nadelig. Het geeft ook rechtszekerheid over het bestaan van een fiscale eenheid. Wij adviseren dan ook in gevallen waar een fiscale eenheid gewenst is om een beschikking aan te vragen als twijfel mogelijk is over het bestaan daarvan, bijvoorbeeld bij een stichting (administratiekantoor).
Bron: BDO
386