Vennootschappen die in Nederland zijn gevestigd, zijn onderworpen aan de Nederlandse vennootschapsbelasting. Het normale tarief van de Nederlandse vennootschapsbelasting bedraagt 20% op de winst tot € 20.000. Daarboven is het tarief 25%.
In België gevestigde vennootschappen zijn onderworpen aan de Belgische vennootschapsbelasting. Het gewone tarief van de Belgische vennootschapsbelasting bedraagt 33,99%. Onder voorwaarden is een verlaagd opklimmend tarief mogelijk, waarbij op de eerste schijf van € 25.000 winst een tarief van 24.9% geldt. Op het eerste gezicht lijkt het dan ook weinig voordelig om te overwegen om de zetel van Nederlandse vennootschappen naar België te verplaatsen.
Fiscale voordelen
Toch kan het aangewezen zijn om bijvoorbeeld Nederlandse beleggingsvennootschappen te verplaatsen naar België. Dat is met name het geval wanneer de directeur-aandeelhouder in België woont. In een dergelijke situatie zou men kunnen nagaan of het ook mogelijk is om de feitelijke leiding van de vennootschap te verplaatsen naar België, waardoor de vennootschap ook verhuist naar België. Zodra de feitelijke leiding van een vennootschap zich in België bevindt, wordt deze onderworpen aan de Belgische vennootschapsbelasting.
De Belgische vennootschapsbelasting kent het systeem van de notionele interestaftrek waarbij een bepaald percentage van het eigen vermogen van een vennootschap in mindering mag gebracht worden van het belastbaar resultaat. Voor het inkomstenjaar 2015 bedraagt het tarief van de notionele interestaftrek 2,13%. De meeste beleggingsvennootschappen die voor zetelverplaatsing in aanmerking komen, hebben een groot eigen vermogen, waardoor zij een belangrijke notionele interestaftrek kunnen genieten. Op deze wijze kunnen zij hun belastbare basis aanzienlijk reduceren, zodat het (hoge) tarief van de Belgische vennootschapsbelasting van 33,99 % slechts op een beperkte basis wordt toegepast. Het reële belastingtarief wordt hierdoor (meer dan) concurrentieel met het Nederlandse tarief, temeer omdat meerwaarden op aandelen die zich in de beleggingsportefeuille van de vennootschap zouden bevinden, vrijgesteld zijn in België van vennootschapsbelasting als ze langer dan één jaar in de portefeuille worden gehouden.
Verder kan de dividendbelasting beperkt worden wanneer de vennootschap en haar aandeelhouder in hetzelfde land gevestigd zijn. Wanneer een Nederlandse vennootschap een dividend uitkeert, of geliquideerd wordt, zal er zowel Nederlandse als Belgische dividendbelasting verschuldigd zijn als de aandeelhouder in België woont. Die dubbele heffing kan voor een Belgische inwoner vermeden worden als de uitkerende vennootschap vóórafgaand naar België is verplaatst.
Wel moet er voldoende aandacht besteed worden aan de Nederlandse conserverende aanslag bij uitkering binnen de 10 jaar na emigratie, en is zetelverplaatsing ook minder aangewezen als er zich stille reserves (latente meerwaarden) in de vennootschap bevinden, aangezien daarover eerst in Nederland moet worden afgerekend direct vóórafgaand aan de zetelverplaatsing.
Vennootschapsrechtelijke aspecten
Heel wat Europese landen waaronder België passen de werkelijke zetelleer toe, waarbij de nationaliteit van de vennootschap bepaald wordt door de zetel van werkelijke leiding. Andere landen zoals Nederland volgen de incorporatieleer en behouden de band tussen het land van oprichting en de statutaire zetel van de vennootschap.
Wanneer een vennootschap haar zetel van werkelijke leiding verplaatst van het ene land naar het andere, gelden er regels om te voorkomen dat de vennootschap een dubbele of geen nationaliteit zou hebben. Wanneer een vennootschap haar zetel van werkelijke leiding verplaatst naar België, zal die verplaatsing in een Belgische notariële akte worden vastgelegd, waarbij de statuten van de Nederlandse vennootschap worden aangepast aan de dichtsbijliggende Belgische vennootschapsvorm, doorgaans een BVBA.
Een Nederlandse vennootschap die haar zetel van werkelijke leiding verplaatst naar België zal in principe nog onderworpen blijven aan het Nederlands recht. Dit houdt in dat zij nog jaarlijks een jaarrekening in Nederland moet opmaken, en een (nihil) fiscale aangifte moet indienen. Sinds enkele jaren is het evenwel mogelijk om ook de statutaire zetel te verplaatsen, waardoor vanaf dan de vennootschap aan geen enkele verplichting meer in Nederland is onderworpen.
Gevolgen bij (r)emigratie naar Nederland
Wanneer de feitelijke leiding van een Belgische vennootschap verplaatst wordt naar Nederland, heeft dit tot gevolg dat de vennootschap vanaf dan in Nederland aan de vennootschapsbelasting is onderworpen. De Belgische fiscus stelt de emigratie echter gelijk met een liquidatie, waardoor er afgerekend moet worden over eventuele latente meerwaarden en belastingvrije reserves. Die afrekening geldt niet als een Belgische vaste inrichting achterblijft. Het is evenwel zeer de vraag of dergelijke afrekening de Europese toetsing van vrij verkeer van kapitaal en goederen kan doorstaan.
Overigens is het zo dat bij (r)emigratie van de aandeelhouder naar Nederland onder bepaalde voorwaarden, een "step-up" van de waarde van de aandelen van de vennootschap kan worden verkregen, waardoor de dan (opnieuw) in Nederland wonende aandeelhouder alleen belasting is verschuldigd bij verkoop van zijn aandelen op de waarde-aangroei vanaf (r)emigratie, althans wanneer er geen conserverende aanslag meer aan de orde is.
Concluderend stelt BDO dat het beslist de moeite loont om te onderzoeken of de verplaatsing van een (beleggings)vennootschap fiscale voordelen kan opleveren. Het is daarbij ook aangewezen om de vergelijking te maken met het fiscaal regime van bijvoorbeeld een Nederlandse vrijgestelde beleggingsinstelling (VBI) of een fiscale beleggingsinstelling (FBI), indien de vennootschap voor deze bijzondere regimes in aanmerking zou kunnen komen.
Bron: BDO
Informatiesoort: Nieuws
Rubriek: Internationaal belastingrecht
165