Via een personeelsfonds (of personeelsvereniging) kunnen werknemers op een fiscaal vriendelijke manier een cadeau ontvangen, bijgestaan worden in extra huishoudelijke kosten of op personeelsreis gaan. Uitkeringen en verstrekkingen uit zo'n personeelsfonds zijn, als aan enkele voorwaarden is voldaan, namelijk onbelast. Een van de voorwaarden is dat de werkgever in de laatste vijf jaar voorafgaand aan de verstrekking of vergoeding niet meer in het fonds mag hebben gestort dan de werknemers.
Een personeelsfonds hoeft echter niet al vijf of meer (kalender)jaren te hebben bestaan alvorens uit het fonds belastingvrije uitkeringen en verstrekkingen kunnen worden gedaan. De Hoge Raad heeft dit bepaald. Naast de overige voorwaarden (onder meer dat werknemers geen belastingvrije aanspraak hebben op een uitkering of verstrekking en er mag geen sprake zijn van een uitkering of verstrekking die betrekking heeft op ziekte, invaliditeit, overlijden of bevalling) geldt volgens de Hoge Raad slechts dat de werkgever "tussen moment van oprichting van het fonds en het kalenderjaar waarin de uitkeringen en/of verstrekkingen plaatsvinden niet meer heeft bijgedragen dan de werknemers".
Financiële voordelen fondsenvrijstelling
De Adviesgroep Loon- & Premieheffing juicht dit arrest ten zeerste toe. De fondsenvrijstelling kan een werkgever (en werknemer) extra voordelen brengen, zeker onder de toepassing van de werkkostenregeling. Echter het arrest roept ook vragen op. De formulering van de Hoge Raad suggereert dat voor de beoordeling of de uitgaven en verstrekkingen onbelast zijn, bijdragen in dat zelfde kalenderjaar niet van belang zijn. Dus zou de werkgever ook door hoge stortingen in dat jaar via het fonds belastingvrije uitkeringen kunnen doen toekomen aan de werknemers. Echter het op dezelfde datum gewezen ander arrest lijkt daar een stokje voor te steken. In dat arrest oordeelt de Hoge Raad dat wil de vrijstelling van toepassing zijn, de werknemer niet alleen symbolische bijdragen (laat dus staan geen?) moet hebben verricht, en "de fondsenvrijstelling van toepassing is indien de uitkeringen uitsluitend of voor een belangrijk deel worden gedaan door werknemers zelf bijeengebrachte gelden".
Zorgvuldig handelen bij fondsenvrijstelling
Beide arresten in samenhang bezien, onderschrijven ons standpunt dat de fondsenvrijstelling de werkgever en werknemer financiële voordelen kan bieden en het beslag op de fiscale vrije ruimte onder de werkkostenregeling kan beperken. Maar ook dat er zorgvuldig gehandeld dient te worden.
Bron: BDO
178