Wat zijn de voor- en nadelen van het beëindigen van een spaarrekening eigen woning (SEW)?
Aan de hand van de volgende casus wordt antwoord gegeven op deze vraag. Een man heeft sinds 2009 een woning met een waarde van € 250.000. Deze woning is gefinancierd met een bankspaarhypotheek van € 200.000. Omdat binnenkort de ‘tijdklem' van de spaarrekening eigen woning wordt losgelaten, overweegt hij de bankspaarhypotheek te beëindigen en het saldo van € 35.000 op de spaarrekening te gebruiken voor aflossing van de eigenwoningschuld. Wat zijn de voor- en nadelen?
Met een Spaarrekening Eigen Woning (SEW) spaart iemand op fiscaalvriendelijke wijze voor de aflossing van de eigenwoningschuld. Onder voorwaarden is het rendement bij uitkering belastingvrij. De rekening valt bovendien niet onder de vermogensrendementsheffing van box 3. Eén van de voorwaarden is dat er ten minste vijftien jaar, of tot het eerder overlijden, jaarlijks wordt ingelegd op de rekening. Dit is de tijdklem. Staatssecretaris Wiebes van Financiën heeft de Tweede Kamer laten weten dat de tijdklemmen per 1 april 2017 vervallen. Zie ook de veelgestelde vragen over dit onderwerp.
Het laten vervallen van de tijdklemmen biedt de mogelijkheid om de SEW zonder belastingheffing vervroegd af te kopen. De fiscale belemmering bestaat immers vanaf 1 april 2017 niet langer. Het is belangrijk om een weloverwogen financiële beslissing te nemen om al dan niet tot voortijdige afkoop over te gaan.
Is afkoop altijd voordelig?
Voortijdige afkoop is – los van de fiscale gevolgen – niet altijd gunstig. Voortijdige beëindiging kan tot gevolg hebben dat een in het vooruitzicht gestelde rendement of een spaarbonus verloren gaat. Ook als het een product betreft waarbij de kosten aan het begin van de looptijd vallen en de opbouw van vermogen en het rendement vooral na de eerste jaren plaatsvindt, is afkoop niet altijd gunstig.
Omzetting in een andere hypotheekvorm
Of afkoop van de SEW mogelijk is, hangt af van de vraag wat er voor de huidige hypotheek in de plaats komt.
- Als de bestaande hypotheek (deels) wordt omgezet in een aflossingsvrije lening – wat vaak zal leiden tot netto lagere maandlasten – kan er aan het einde van de looptijd sprake kan zijn van een (hogere) restschuld.
- Als de bestaande hypotheek (deels) wordt omgezet in een annuïtaire of lineaire lening kunnen de netto maandlasten (gaan) stijgen.
Of omzetting mogelijk is, hangt af van de persoonlijke financiële situatie en wensen. Het beleid van de bank speelt daarbij een belangrijke rol. Veelal zal een inkomenstoets plaatsvinden en wordt bezien of de beoogde omzetting wel past binnen het beleid van de bank. Als omzetting in een andere hypotheekvorm beleidsmatig niet mogelijk is, kan de SEW feitelijk niet afgekocht worden. Mocht omzetting in een andere hypotheekvorm wel mogelijk zijn, dan zal de bank veelal omzettingskosten in rekening brengen.
Bij een leven- of spaarhypotheek speelt het volgende aandachtspunt. Binnen de KEW is er doorgaans sprake van een overlijdensrisicodekking. Bij afkoop van de KEW moet dan mogelijk een ‘losse' overlijdensrisicoverzekering worden afgesloten. Dat blijkt in de praktijk niet altijd haalbaar, bijvoorbeeld vanwege een hogere leeftijd of vanwege verslechterde gezondheid.
Boeterente
Zoals gezegd is het op een SEW gerealiseerde rendement bij afkoop onder voorwaarden onbelast. Eén van de nog resterende fiscale voorwaarden is dat de rekeninghouder de uitkering gebruikt voor de aflossing van een eigenwoningschuld. Voortijdige aflossing van de eigenwoningschuld kan er toe leiden dat de bank een vergoeding c.q. boeterente in rekening brengt.
Bron: Fiscaal Juridisch Adviesbureau Nationale Nederlanden
Informatiesoort: Nieuws
Rubriek: Inkomstenbelasting
23