Hoe zitten de regels in elkaar voor de schenkingsvrijstelling vanaf 2017 en het overgangsrecht voor de jaren 2015 en 2016?
Deze vraag wordt beantwoord aan de hand van de voltgende casus. Vader overweegt volgend jaar een bedrag te schenken aan zijn dochter. Zij wil haar woning namelijk ingrijpend verbouwen en kan zijn schenking daarbij goed gebruiken. Nu heeft de vader haar in 2009 al een schenking gedaan van € 22.760. De vader vraagt zich af of hij die schenking in 2017 nog mag aanvullen tot € 100.000.
Het antwoord hierop is ja. De vader mag de in 2009 gedane schenking volgend jaar aanvullen tot € 100.000. Maar daarvoor dient hij wel in 2016 al een schenking voor de woning van zijn dochter te doen van maximaal € 27.570. Daardoor kan hij in 2017 aanvullend maximaal € 46.984 belastingvrij schenken. Zou hij dit jaar geen schenking doen, dan kan hij in 2017 maximaal € 27.567 belastingvrij schenken. Deze wat omslachtige route heeft te maken met het zeer complexe overgangsrecht van artikel 82a Successiewet 1956 (wettekst vanaf 2017). Maar eerst uitleg over de regeling zoals die in 2016 geldt.
In 2016 bedraagt de schenkingsvrijstelling voor de eigen woning € 53.016. Dit is een eenmalige verhoging van de jaarlijkse schenkingsvrijstelling van ouders aan kinderen van € 5.304. Deze schenkingsvrijstelling kan dus niet meerdere malen worden benut. Ook als er (in de periode oktober 2013 tot en met december 2014) al gebruik is gemaakt van de tijdelijk verhoogde schenkingsvrijstelling van € 100.000 voor de eigen woning, kan deze vrijstelling niet worden benut. Er geldt echter een uitzondering: indien vóór 1 januari 2010 al gebruik is gemaakt van de eenmalig verhoogde schenkingsvrijstelling dan mag in 2016 aanvullend een bedrag van maximaal € 27.570 geschonken worden.
Vanaf 1 januari 2017 wordt de vrijstelling voor schenkingen in verband met de eigen woning structureel verhoogd tot € 100.000. Een belangrijk verschil met de bestaande regeling is dat deze vrijstelling niet beperkt is tot schenkingen van ouders aan kinderen. Wel geldt de eis dat degene die de schenking ontvangt tussen de 18 en 40 jaar oud moet zijn. Daarnaast geldt dat de vrijstelling voor schenkingen in verband met de eigen woning onder voorwaarden gespreid over drie achtereenvolgende kalenderjaren mag worden benut.
Voor in de jaren 2015 en 2016 gedane schenkingen geldt overgangsrecht. Zo wordt het mogelijk de in deze jaren gedane schenkingen voor de eigen woning in 2017 of 2018 aan te vullen tot € 100.000.
Verhoogde schenkingsvrijstelling* toegepast: | In 2017 belastingvrij schenken voor de eigen woning: |
Vóór 2010 | Schenking van maximaal € 46.984 voor de eigen woning op voorwaarde dat in 2016 een schenking van maximaal € 27.570 voor de eigen woning heeft plaatsgevonden. |
2010 t/m 2014 | Geen aanvullende schenking voor de eigen woning mogelijk. Wel kan de reguliere jaarlijkse vrijstelling van € 5.304 worden toegepast. |
2015 of 2016 | Schenking van maximaal € 46.984 voor de eigen woning. |
(*) De genoemde bedragen zijn van 2016. Deze kunnen per 2017 wijzigen als gevolg van indexatie.
Bron: Fiscaal Juridisch Adviesbureau Nationale Nederlanden
1