Het deze week verschenen verzamelbesluit over het aanmerkelijk belang bevat een nieuw onderdeel dat ziet op het tijdstip van de verdeling van een huwelijksgemeenschap. Sander Schilder is blij met deze verduidelijking waar de praktijk sinds 2012 op heeft moeten wachten. "Dit geeft de scheidende dga iets meer ruimte om de onverdeelde boedel tijdig en correct te verdelen."
Misvatting
Meer duidelijkheid over het exacte tijdstip van de verdeling van de huwelijksgemeenschap is voor de scheidende dga van groot belang. Een verdeling binnen twee jaar na de ontbinding van de huwelijksgemeenschap wordt namelijk niet als een vervreemding van de aanmerkelijkbelangaandelen (ab-aandelen) aangemerkt. Tijdens het geven van cursussen aan belastingadviseurs krijgt Schilder regelmatig de opmerking dat deze aandelen niet hoeven te worden verdeeld omdat de in de gemeenschap vallende ab-aandelen op naam van de dga staan. De eigenaar van Santax fiscaal economen noemt dit een flinke misvatting. "Wanneer de dga in gemeenschap van goederen is gehuwd, is zijn partner goederenrechtelijk 50% eigenaar van de aandelen in de bv. Bij echtscheiding moeten alle in de huwelijksgemeenschap vallende goederen worden verdeeld, dus ook de ab-aandelen."
Van economisch naar juridisch
Voor toedeling van de 50% ab-aandelen van de ex-partner aan de dga is een notariële akte nodig. Schilder: "Pas op het moment dat de ex-partner de ab-aandelen notarieel levert aan de dga, is voor dit gedeelte de ontbonden gemeenschap verdeeld. Deze juridische levering wordt in de praktijk nog weleens vergeten omdat de aandelen juridisch al 100% op de dga staan en de economische levering al heeft plaatsgevonden in het echtscheidingsconvenant of de vaststellingovereenkomst. Het is uitermate belangrijk dit wel notarieel te regelen. Per slot van rekening is de notariële levering van de ab-aandelen wettelijk verplicht. De boedel is anders niet correct verdeeld. Bovendien levert dit in de toekomst problemen op bij verkoop van de aandelen in de bv. De dga kan dan immers de juridische levering van de ab-aandelen bij echtscheiding niet aantonen. Hij zal dit dan alsnog met zijn ex-partner moeten gaan regelen. En dat kan, als sprake is geweest van een vechtscheiding, behoorlijk onprettig zijn."
Civiele aanpassing 2012
Aangezien de economische en de juridische levering van de ab-aandelen bij verdeling van een huwelijksgemeenschap niet gelijktijdig plaatsvinden, speelt de vraag wat nu precies het doorslaggevende tijdstip is voor de tweejaarstermijn om vervreemding van de aandelen en dus fiscale afrekening over de ab-claim te voorkomen. Het antwoord op die vraag is uitermate belangrijk, zeker nu de datum van ontbinding van de algehele gemeenschap van goederen sinds 2012 flink vervroegd is. "Door een civiele aanpassing is de tweejaarstermijn in echtscheidingsprocedures veel eerder gaan lopen," verduidelijkt Schilder. "Vóór 2012 gold als datum van ontbinding van de algehele gemeenschap van goederen het moment waarop de echtscheidingsbeschikking was ingeschreven bij de Burgerlijke Stand. Sinds 2012 is dit het moment waarop het verzoekschrift tot echtscheiding is ingediend."
Tijdstip wilsovereenstemming
In het verzamelbesluit over aanmerkelijk belang geeft staatssecretaris Snel van Financiën het verlossende antwoord. Het moment waarop er wilsovereenstemming is, geldt als tijdstip van de verdeling van de huwelijksgemeenschap. Van wilsovereenstemming is sprake als er zowel wederzijdse instemming is met de verdeling van de goederen van de huwelijksgemeenschap als met de financiële consequenties daarvan. Hiermee sluit de staatssecretaris volgens Schilder nu alsnog aan bij een Hoge Raad arrest uit 2013 over de verdeling van een algehele huwelijksgoederengemeenschap (artikel 3:182 BW). "Uit de verduidelijking in het verzamelbesluit leid ik af dat het moment van ondertekening van een echtscheidingsconvenant of een vaststellingsovereenkomst, waarin de wilsovereenstemming van de voormalig echtelieden duidelijk is vastgelegd, bepalend is voor het tijdstip van de verdeling en dus voor de toets of partijen binnen of buiten de tweejaarstermijn zitten. De feitelijke juridische levering van de ab-aandelen bij de notaris is hiervoor dus niet bepalend. De uitleg van de staatssecretaris is ook in lijn met de ‘economische benadering' die binnen het ab-regime gebruikelijk is."
Welkome verduidelijking
"Deze verduidelijking in het verzamelbesluit geeft de dga meer ruimte om de onverdeelde boedel tijdig en correct te verdelen en dat is sinds de civiele aanpassing van 2012 meer dan welkom, zeker als het een vechtscheiding betreft en men aanhikt tegen de tweejaarstermijn," vervolgt Schilder. "Mocht in het verleden de juridische levering van de ab-aandelen niet binnen deze termijn hebben plaatsgevonden, dan kunnen belastingadviseurs dit nu met een opgelucht hart alsnog voor hun gescheiden dga-klanten gaan regelen, mits de economische levering en de correcte vastlegging van de wilsovereenstemming maar wel binnen de tweejaarstermijn heeft plaatsgevonden."
Bron: Redacteur Marit Muller
Informatiesoort: Nieuws, Interviews
Rubriek: Inkomstenbelasting
272