Van pretentie naar nieuwsgierigheid en van nationaal naar internationaal. In een notendop het verleden, heden en de toekomst van het fiscaal wetenschappelijk onderzoek. Op vrijdagmiddag 26 september 2014 viert de afdeling Belastingrecht van de Universiteit Leiden haar 50-jarig bestaan met een symposium. Met de redactie van TaxLive blikt prof. dr. Henk Vording alvast terug en vooruit op veranderingen in het fiscale onderzoeksgebied.

Vording, hoogleraar Algemeen Belastingrecht en onderzoekscoördinator aan de Universiteit Leiden is een van de sprekers tijdens het symposium "50 jaar Belastingrecht in Leiden". In zijn presentatie zal hij zich richten op het verleden, heden en de toekomst van het fiscale onderzoek.

Er is veel veranderd op het gebied van fiscaal wetenschappelijk onderzoek. Hoe zag het verleden eruit?

'Kijken we dertig tot veertig jaar terug dan was er weinig onderzoek. Hoogleraren schreven wel handboeken, maar publicatiecultuur was er verder nauwelijks. Fiscale wetenschappers waren van mening dat er door de wetgever te weinig naar hen werd geluisterd. Het gevoel van wij reiken oplossingen aan, waar de politiek nagenoeg niets mee doet. Maar fiscale wetenschap is niet een soort alleswetende deskundigheid. Je moet als wetenschapper willen uitleggen waarom je denkt dat het met de wetgeving de verkeerde kant op gaat. Zonder pretenties en met een open blik."

Is de fiscaal wetenschappelijke blik inmiddels verruimd?

"Jazeker! Er is heel veel veranderd. Er verschijnen op dit moment veel leuke proefschriften van jonge wetenschappers die perspectief zoeken. Die zich afvragen: hoe kunnen we boven het speelveld staan, in plaats van er midden in. Dat leidt ook tot het zoeken naar raakvlakken en spanningsvelden tussen het fiscale recht en economische wetenschap,sociale wetenschappen of filosofie. De maatstaf voor de wetenschap is wat mij betreft ook niet het onmiddellijk nut voor de praktijk. Het gaat in de eerste plaats om nieuwsgierigheid. De drijfveer om te lezen, te verdiepen en vervolgens te publiceren."

U zegt: laat de praktijk over aan de praktijk. Kunt u dat uitleggen?

"We moeten er voor waken dat we ons met publicaties teveel begeven op het speelveld van de belastingadviespraktijk. Praktijkgericht publiceren over praktische problemen moeten we aan de praktijk overlaten, daar zit de meeste deskundigheid op dat vlak. Dat wil niet zeggen dat fiscaal wetenschappelijk onderzoek hier geen toegevoegde waarde heeft. Die is er wel degelijk in de vorm van het nauwgezet volgen van de praktijk, uitvoering en jurisprudentie om zo een systeem aan te brengen en de mogelijke ontwikkelingslijnen te belichten. Bovendien kun je met fiscaal wetenschappelijk onderzoek de maatschappelijke discussie meer voeden door verschillende gezichtspunten te laten zien. En dat is zeker aan de orde ingeval van tegenstrijdig belang. Typische onderwerpen waar het belang voor de praktijk te groot is kun je vanwege de neutraliteit beter overlaten aan de wetenschap. Zo kun je van de praktijk moeilijk verwachten dat zij precies uit de doeken doet wat er nu moet gebeuren met brievenbusmaatschappijen."

Hoe ziet u de toekomst van het fiscaal wetenschappelijk onderzoek?

"Er is een duidelijke verschuiving waarneembaar van nationaal naar internationaal. Het nationale recht beweegt zich steeds meer naar Europees niveau. Fiscale staatssteun zal zich verder ontwikkelen als onderwerp. We kijken aan tegen de laatste restanten van de nationale discussie. Er is steeds minder te beleven op nationaal niveau en wat er is, is internationaal gekleurd.  Daar zit een uitdaging voor de fiscale wetenschapper. Om over de grenzen heen te kijken om zo nog wat beter met publicaties een plek te vinden in de internationale vakliteratuur. Ik hoop en verwacht  dat de academische fiscalist van nu internationaal – en dan met name in de Amerikaanse literatuur – wat meer zichtbaar wordt."

Bron: Redactie TaxLive

Informatiesoort: Nieuws

Rubriek: Belastingrecht algemeen

15

Gerelateerde artikelen