Het budget voor de WBSO, de Innovatiebox en de kersverse RDA (Research & Development Aftrek) is voor 2013 tezamen 1,7 miljard euro. In 2014 willen VVD en PvdA daar 93 miljoen op bezuinigen, voor de periode daarna 160 miljoen per jaar, een kleine 10 procent van het totaal.

De bezuinigingen staan in contrast met het beleid van de vorige kabinetten, dat gericht was op het stimuleren van innovatief ondernemen omdat daarmee de concurrentiekracht van de Nederlandse economie wordt versterkt. Felle reacties roept de aankondiging echter niet op. Erik Stam, hoogleraar Ondernemerschap en Innovatie aan Utrecht University: 'De budgetten waren afgelopen jaren ook wel heel snel gestegen. Het liep een beetje uit de hand.'

Zo werd er vorig jaar voor 1085 miljoen euro een beroep gedaan op de WBSO, terwijl die dat jaar gebudgetteerd was op 865 miljoen euro. De regeling - een korting op de loonbelasting voor een deel van de loonkosten die met speur- en ontwikkelingswerk gemoeid zijn - is daarop versoberd. Het kortingspercentage is verlaagd van 42 naar 38 procent, voor starters van 60 naar 50 procent. Anderzijds werd de eerste schijf - waarvoor het hoge percentage geldt - vergroot van 110.000 naar 200.000 euro. Op loonkosten daarboven is het kortingstarief 14 procent.

Stam: 'In principe zit er een cap op deze regelingen, maar in de praktijk lopen ze altijd over. Zo kon het beroep op de WBSO zich in drie jaar tijd verdubbelen.'

Als bedrijven nu plots en masse (meer) gaan innoveren, leidt dat onvermijdelijk tot nieuwe overschrijdingen, zegt Arthur Hendriks, fiscalist en innovatieconsultant bij PNO Consultants. 'De overheid kan alleen het jaar daarop dan corrigeren door de voorwaarden aan te scherpen.' Een 'stormloop' - die overigens niet verwacht wordt - zou dus versneld leiden tot nog meer bezuinigingen.

Met betrekking tot de Innovatiebox zou dat de vorm kunnen krijgen van een forfait. Nu wordt nog berekend welk deel van de totale winst is toe te rekenen aan innovatie - en over dat deel wordt maar 5 procent vpb betaald - maar dat brengt behoorlijke administratieve lasten met zich mee. Een forfait is eenvoudiger, en de regelgever kan daar ook eenvoudiger de uitgaven mee sturen.

Hoe het nieuwe kabinet de korting wil verdelen over de drie regelingen is niet bekend. Het lijkt Hendriks niet onwaarschijnlijk dat de nieuwe RDA een groot deel ervan voor zijn rekening zal nemen. Die regeling behelst dat van de kosten en investeringen in verband met innovatie (exclusief loonkosten) 40 procent extra kan worden afgetrokken van de winst. Dat resulteert in een 'subsidie' van 10 procent van de kosten. Hendriks: 'Voor 2013 is 375 miljoen euro gebudgetteerd en voor 2014 500 miljoen euro. Als dat ook uitgegeven wordt, wil dat zeggen dat bedrijven in 2014 voor 5 miljard euro innovatiekosten maken. Dat lijkt me erg veel.'

Met andere woorden: wordt de RDA inderdaad niet volledig aangesproken, dan zullen Innovatiebox en WBSO buiten schot kunnen blijven als de bezuinigingen doorgevoerd moeten worden.

Bron: Redactie TaxLive