Het digitale discussieprogramma van het weekblad stond onder leiding van hoogleraar belastingrecht Peter Essers. Hij gaf drie inleiders over het onderwerp fiscale rechtsbescherming het woord: tax litigator Rosery Niessen-Cobben en de fiscaal advocaten Guido de Bont en Arnaud Booij.

Niessen-Cobben viel als eerste inleider meteen met de deur in huis. Om de rechtsbescherming te verbeteren pleit zij voor een klantenservice bij de fiscus, een chatfunctie op de website van de dienst en de inrichting van digitale spreekuren voor belastingplichtigen.

"Zorg bovendien voor een hardheidsclausule die ook mondeling in een persoonlijk gesprek kan worden toegepast." De tax litigator hoopt op deze manier zoveel mogelijk drempels weg te nemen voor mensen die hun recht willen halen. Tegelijkertijd ziet zij het belang van een focus voor Belastingdienstmedewerkers in de wildgroei aan communicatievormen. "Beperk die communicatievormen, bijvoorbeeld social media, waarbij snel moet worden gereageerd door de fiscus want snelheid zit zorgvuldigheid in de weg."

'Taxpayers advocate'

Arnaud Booij sluit zich aan bij de oproep van zijn collega-inleider. Ook hij vindt dat de communicatieprocessen van de Belastingdienst beter moeten. "Initieer mediation!"  Booij wijst naar de goede ervaringen in de Verenigde Staten met het fenomeen 'Taxpayers advocate', een soort van fiscale ombudsman.

Daarnaast constateert de fiscaal advocaat dat incassoproblemen, zoals die in de toeslagenaffaire zijn ontstaan, zijn te voorkomen door de ontvanger meteen in te zetten voor een pauze in het invorderingsproces totdat er een oplossing is. "Dit moet leiden tot een compliant belastingplichtige en je vermijdt kostbare en tijdrovende procedures."

Guido de Bont wijst op een andere lacune in de rechtsbescherming van de burger en dat is het gesloten stelsel van rechtsmiddelen. Dat stelsel is vaag en kwetsbaar. "De rechtsbescherming bij invordering deugt niet omdat mensen bij de civiele rechter terecht komen terwijl ze een geschil hebben met de fiscus. Zorg dan ook dat een deskundige belastingrechter ernaar kijkt! Deze rechtsgang is fnuikend voor de rechtzoekende."

Culturele revolutie

Na de inleidingen was het de beurt aan de panelleden Khadija Bozia, advocate van gedupeerden, en Frank Herreveld, belastingadviseur, om hun commentaar te geven op de inleidingen.

"Zorg dat een naam en telefoonnummer bij de beschikking of een aanslag staat waardoor de mensen meteen iemand kunnen spreken die kennis van zaken heeft. Want het gaat al mis bij de BelastingTelefoon waar gedupeerden met onwetende medewerkers spreken die alleen een rood vinkje achter hun naam zien. Dat schiet niet op en is slecht voor het rechtsgevoel van de burger", zegt Bozia. "Die menselijke maat komt vanzelf als de fiscus bereikbaar is! Rechtsbescherming begint al bij het loket van de Belastingdienst."

Herreveld pleit voor een culturele revolutie bij de dienst. "De organisatie moet zich meer openstellen voor discussie. Ze zijn nu te gesloten en teveel gericht op het formele recht in plaats van op rechtsbescherming." Bovendien vindt de belastingadviseur dat ambtenaren vaker met de vuist op tafel moeten slaan bij onuitvoerbare wetgeving.

Schorsende werking

Booij zoekt de oplossingen op een ander vlak. "Zorg dat de dienst meer mankracht krijgt voor individuele oplossingen." De advocaat ziet hierbij wel meteen een nieuw probleem ontstaan. "Inspecteurs zouden meer gebruik moeten maken van hun discretionaire bevoegdheid  om de menselijke maat te bereiken. Maar wat moet je doen als inspecteur met het gelijkheidsbeginsel? Bij de ene strak de wet volgen en bij de andere niet? Dat is een lastige afweging!"

Tegen het einde van de discussie noemt Bozia nog een andere optie. Zij ziet in de schorsende werking van een aanslag of beschikking hét middel om veel ellende te voorkomen. "Ook al heb ik een beschikking van een ton, zolang ik maar naar de rechter kan stappen om de invordering te stoppen. Dan ben je niet gedupeerd." De Bont noemt wel een bezwaar bij dit idee: "Als je de kosten van een rechtsprocedure niet kan dragen is er nog steeds een probleem."

------------------------------

Voor wie de livestream heeft gemist is hieronder de integrale video beschikbaar. De presentaties zijn in pdf-formaat beschikbaar.

Bron: Redactie TaxLive