Het gaat om een kapitaalverzekering met lijfrenteclausule waarop het oude fiscale regime van toepassing is. Eén van de mogelijkheden die het oude fiscale regime biedt is dat de uitkering ook in een keer kan worden ontvangen. Er moet wel progressief inkomstenbelasting worden betaald over de uitkering.

Voor het antwoord op de vraag in welk jaar iemand belasting moet betalen is het moment van expiratie van belang. Dit is het moment waarop de uitkering - in fiscale termen - "vorderbaar en inbaar" is. Er is pas sprake van "vorderbaar en inbaar" als er aan drie voorwaarden is voldaan:

1. de expiratiedatum is bereikt,
2. het verzoek tot afkoop is gedaan en
3. alle relevante stukken om tot uitkering over te kunnen gaan zijn door de verzekeraar ontvangen.

Een uitkering is dan in 2014 belast omdat deze vorderbaar en inbaar is. Dat geldt ook als de uitbetaling pas in 2015 plaatsvindt.

Uitzondering

Wanneer iemand pas in januari 2015 aangeeft dat hij de uitkering in een keer wenst te ontvangen en hij ook dan pas alle relevante stukken aanlevert, dan is de uitkering belast in 2015. Diegene voldoet namelijk pas in 2015 aan de drie voorwaarden.

Belang voor de praktijk

In december komen van oudsher veel kapitaalverzekeringen met lijfrenteclausule tot uitkering. Het betreft zogenaamde oud fiscaal regime lijfrentepolissen tegen betaling van een koopsom van vóór 1 januari 1992 of premiebetalende lijfrentepolissen van vóór 16 oktober 1990. Onder het oude fiscale regime besloten namelijk veel belastingplichtigen pas in december, als de inkomsten van het betreffende jaar bekend waren, of zij nog wat (extra) oudedagsvoorziening en fiscale aftrek wilden realiseren.

Als deze oud regime lijfrentepolissen tot uitkering komen wordt wel overwogen om geen lijfrente aan te kopen maar om de uitkering ineens te genieten. Er is uiteraard wel progressief inkomstenbelasting verschuldigd maar toch kunnen er goede redenen zijn om geen lijfrente aan te kopen. Om fiscale redenen kan het interessant zijn om de afkoopsom nog in 2014 te ontvangen.

De praktijk leert echter dat verzekeraars rond de feestdagen niet altijd in staat zijn om de afkoopsom eind december uit te keren, maar pas in januari van het daaropvolgende kalenderjaar.
De hoofdregel is duidelijk: er is sprake van belastbaarheid in het jaar waarin de afkoopsom "vorderbaar en inbaar" is. Het tijdstip van indienen van het afkoopverzoek en alle relevante stukken bepaalt in welk belastingjaar de afkoopsom wordt genoten.

Bron: Fiscaal Juridisch Adviesbureau Nationale Nederlanden