De Tweede Kamer heeft het wetsvoorstel Uitfasering pensioen in eigen beheer op 17 november 2016 aangenomen. De mogelijkheid van opbouw van pensioen in eigen beheer voor de directeur-grootaandeelhouder (hierna: dga) wordt met dit wetsvoorstel per 1 januari 2017 afgeschaft. Er komt een tijdelijke maatregel om het reeds opgebouwde pensioen in eigen beheer fiscaal gefaciliteerd af te kopen.
Behandeling en stemming in Eerste Kamer
Op 12 en 13 december 2016 zal het wetsvoorstel plenair worden behandeld in de Eerste Kamer, waarna er op 20 december 2016 over zal worden gestemd. De verwachting is dat het wetsvoorstel zal worden aangenomen. Dga's die momenteel nog pensioen in eigen beheer opbouwen moeten zo snel mogelijk actie ondernemen, bij voorkeur nog dit jaar (zie hierna).
Gefaciliteerde afkoop van het reeds opgebouwde pensioen in eigen beheer
Met ingang van 1 januari 2017 is pensioenopbouw in eigen beheer door de dga niet langer mogelijk. Er bestaan drie opties:
- gefaciliteerde mogelijkheid tot afkoop;
- omzetten in spaarvariant (‘oudedagsverplichting');
- het in eigen beheer opgebouwde pensioen bevriezen.
Grote gevolgen verbonden aan elke keus
Het wel of niet gebruikmaken van de mogelijkheden heeft fundamentele gevolgen voor de vermogensverhoudingen tussen de dga en zijn partner die bovendien doorwerken naar erfgenamen. Bij elke optie zijn er zeer grote verschillen in de vermogens- en belastingeffecten. Vaak zijn die tegengesteld en afhankelijk van onzekere factoren in de toekomst (bij leven, bij overlijden en bij (toekomstige) scheiding).
Optie 1: gefaciliteerde mogelijkheid tot afkoop
De dga krijgt de mogelijkheid zijn opgebouwde pensioenaanspraak in 2017, 2018 of 2019 af te kopen tegen de fiscale waarde. Deze afkoopmogelijkheid geldt voor zowel reeds ingegane als niet-ingegane pensioenen. Op de grondslag wordt een korting verleend (per jaar wisselend percentage). Gerekend vanuit het hoogste inkomstenbelastingtarief (52%) betekent dit een belastingtarief van circa 34% in 2017, 39% in 2018 en 42% in 2019.
Optie 2: omzetten in spaarvariant (oudedagsverplichting)
Voor de afkoop van het pensioen in eigen beheer is het noodzakelijk dat de dga over voldoende liquide middelen beschikt om de verschuldigde loonheffing bij afkoop te kunnen voldoen. Voor degene die het pensioen in eigen beheer niet wil of kan afkopen, geldt ook dat de vaak hogere commerciële waarde mag worden afgestempeld tot de lagere fiscale waarde, mits het pensioen wordt omgezet in een spaarvariant (oudedagsverplichting). Op deze manier worden dga's grotendeels bevrijd van de hoge pensioenverplichting, terwijl het geld in de onderneming blijft en de dga een reservering voor de oude dag behoudt. Het doen van een dividenduitkering blijft in dit geval mogelijk, maar aan de oudedagsverplichting kan niet worden gedoteerd. Wel moet de oudedagsverplichting worden opgerent met het U-rendement.
Optie 3: het in eigen beheer opgebouwde pensioen bevriezen
Indien geen gebruik wordt gemaakt van de faciliteiten blijft de huidige regelgeving vennootschapsbelasting en loon- en inkomstenbelasting van kracht. Het is dan niet meer mogelijk om het pensioen verder op te bouwen of de pensioenaanspraak af te stempelen tot de fiscale waarde. Daarnaast is het ook niet meer mogelijk alsnog gebruik te maken van de kortingsregeling.
Nog te doen, bij voorkeur voor 1 januari 2017
Hoewel er in het wetsvoorstel ruimte is gecreëerd waardoor bepaalde beslissingen nog tot 1 april 2017 kunnen worden uitgesteld (zoals het stopzetten van de verdere opbouw en het terughalen naar eigen beheer van bij een verzekeringsmaatschappij ondergebracht pensioen dat niet onder de Pensioenwet valt), adviseert Meijburg cliënten die nog pensioen in eigen beheer opbouwen in ieder geval voor 1 januari 2017 de verdere opbouw vanaf 1 januari 2017 te stoppen. Het uitstellen tot 2017 biedt geen extra voordelen en levert risico's op een te late beslissing op. Ook als wordt overwogen om het elders verzekerde pensioen terug te halen naar eigen beheer is het zaak om tijdig actie te ondernemen. Indien sprake is van een externe verzekering vraagt de onderlinge samenhang tussen verzekering en eigen beheer namelijk nadrukkelijk aandacht.
Bron: KPMG Meijburg
Informatiesoort: Nieuws
Rubriek: Pensioenen, Inkomstenbelasting
1