Vorige week publiceerde het Centraal Planbureau (CPB) en het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) een gezamenlijke studie 'Kansrijk Armoedebeleid'. De instellingen presenteren in dit onderzoek een aantal fiscale oplossingen waarmee de overheid de stijgende armoede in Nederland kan bestrijden.

De onderzoekers stellen vast dat in 2035 een kwart meer mensen in de armoede terecht komt wanneer de komende jaren het bestaand beleid niet wordt aangepast. Van 5,3 procent van de bevolking nu naar 6,8 procent over vijftien jaar. En dat is nog buiten de nadelige effecten van (de nasleep van) de coronacrisis gerekend.

Het SCP legt de grens van armoede bij mensen die minder dan 1.135 euro per maand te besteden hebben. De toenemende armoede wordt voor het allergrootste deel veroorzaakt door een geleidelijke verlaging van de bijstand. In 2011 werd afgesproken dat de bijstand elk jaar tot en met 2035 iets verlaagd wordt, in totaal met 1.250 euro op jaarbasis. Het doel: het verschil tussen een uitkering en een baan te vergroten en werk aantrekkelijker te maken.

De onderzoekers stellen een aantal fiscale beleidsopties voor die toekomstige kabinetten zouden kunnen invoeren om de armoedestijging te keren. Het rapport noemt verzilvering/verhoging van de algemene heffingskorting, stijging van de zorg- en huurtoeslag en een grotere aftrek bij specifieke zorgkosten op korte termijn als effectieve maatregelen.

Wat het effect is van een maatregel hangt af van het vrijgemaakte budget. Een algemene verhoging van de aftrek van zorgkosten met bijvoorbeeld 300 miljoen euro laat de armoede uitgedrukt in personen dalen met 0,9%.

Negatieve belasting

Een maatregel die maar liefst 20% daling van de armoede oplevert zou de introductie van een negatieve belasting zijn. Daarbij keert de Belastingdienst geld uit aan huishoudens die onder een bepaalde vooraf afgesproken inkomensgrens zakken. 

Een systeem van negatieve belastingen duikt ook vaak op als vervangende optie voor het problematische toeslagensysteem. De fiscus zou een negatieve belasting beter kunnen uitvoeren en kunnen controleren op fraude en misbruik.

Het rapport 'Kansrijk Armoedebeleid' is in pdf-vorm beschikbaar.

Bron: CPB/SCP

Informatiesoort: Nieuws

Rubriek: Belastingrecht algemeen

Carrousel: Carrousel

3

Gerelateerde artikelen