Pascal Saint-Amans, directeur van het Centre for Tax Policy and Administration van de OECD, zei in een toelichting op het rapport dat multinationals ermee zullen moeten leren leven dat hun effectieve belastingratio omhoog zal gaan de komende jaren. "De gouden eeuw van nergens belasting betalen is voorbij", aldus Saint-Amans.

Het ambitieniveau dat het Action Plan uitstraalt, is dan ook hoog. In vijftien punten somt de OECD op waar ingrijpen vereist is om een eind te maken aan grondslaguitholling en schuiven met winsten, in het Engels Base Erosion and Profit Shifting, afgekort als BEPS. De vijftien punten zijn gegroepeerd rond drie thema's: het bestrijden van de inconsistenties tussen de verschillende nationale belastingstelsels die tot lacunes in het geheel leiden, het verwijderen van de fricties tussen de verschillende stelsels en het verhogen van de transparantie op allerlei gebieden.

Multilateraal instrument
Karakteristiek voor de actiepunten is dat de OECD blijkbaar goed voor ogen heeft wát er moet gebeuren om BEPS te bestrijden, maar dat er over het hóe nog vele noten te kraken zijn. Aan het 'hoe' is zelfs een apart actiepunt - het laatste - gewijd: dat behelst het ontwikkelen van een multilateraal instrument om de nieuwe regels die in het kader van dit plan ontwikkeld zullen worden, te kunnen implementeren. Immers, de actiepunten zijn veelal gericht op het ontwikkelen van aanbevelingen voor aanpassingen in nationale wetgeving en wijzigingen in de OECD Model Tax Convention en de Transfer Pricing Guidelines. Als die echter per bilateraal verdrag moet worden doorgevoerd, zal dat implementatietraject oneindig lang duren, in ieder geval veel langer dan gewenst.

Task force
De belangrijkste van de vijftien actiepunten, die binnen 12 tot 24 maanden moeten zijn verwezenlijkt, zijn:

• De instelling van een task force die de mismatch tussen ontwikkelingen in de digitale economie en internationale belastingregels in kaart moet brengen. Uitgangspunt is dat digitale aanwezigheid in de economie van een land niet zonder belastingverplichtingen in dat land kan blijven.
• Aanbevelingen voor wetswijzigingen die de mismatch rond hybride instrumenten moeten neutraliseren. Saint-Amans noemde als voorbeeld de verschillen in fiscale behandeling van convertible bonds.
• Aanvullingen in de regels voor renteaftrek. Bij het beoordelen of er recht is op aftrek, zou bijvoorbeeld moeten gaan meetellen of elders - bij een gelieerde partij - de inkomsten uit de lening belast zijn of niet.
• De bestrijding van schadelijke belastingpraktijken door jurisdicties moet opnieuw ter hand worden genomen.
• Aanpassingen in verdragen om misbruik te voorkomen. Volgens de OECD is misbruik van verdragen een van de belangrijkste bronnen van BEPS.
• De definitie van permanente vestiging moet worden aangepast om misbruik te voorkomen.
• De regels voor transfer pricing moeten worden aangepast, met name voor immateriële activa.
• Een economische analyse van de schaal en de effecten van BEPS.
• Voorstellen voor een verplichting tot het openbaren van structuren die gezien kunnen worden als agressieve tax planning.