Hedging is een volstrekt geaccepteerd instrument voor risicomanagement: een rente- of valutarisico dat voortvloeit uit de gebruikelijke bedrijfsactiviteiten wordt afgedekt met een of meerdere financiële transacties in aandelen, valuta of derivaten, zoals renteswaps. Hedging is bedacht in de bancaire sector, maar wordt inmiddels toegepast in alle sectoren, zowel nationaal als internationaal en door zowel grote als kleine bedrijven.

Misbruik

Dat geldt spijtig genoeg ook voor het misbruik ervan, zo is te lezen in het nieuwste rapport van het OESO-directoraat Aggressive Tax Planning. Op basis van signalen en informatie van belastingdiensten wereldwijd geeft de OESO in het rapport een beeld van de wijze waarop instrumenten voor risicomanagement gebruikt worden om fiscaal voordeel te behalen.

Neutraal

Centraal in deze 'ATP-schemes' staan de verschillen in fiscale behandeling van de diverse bij hedging betrokken economische eenheden. Als bijvoorbeeld een pakket aandelen in buitenlandse valuta is aangekocht, dan kan het valutarisico daarop worden afgedekt met een lening in diezelfde buitenlandse valuta. De meeste hedges van deze soort worden zo opgebouwd dat bij valutaire ontwikkelingen het resultaat vóór belastingen altijd neutraal is. Echter, als winsten en verliezen op aandelen (de te hedgen positie) fiscaal anders worden behandeld dan winsten en verliezen op leningen (het hedge-instrument), dan ontstaat er ná belastingen een positief of negatief resultaat.

Asymmetrische regels

Als er sprake is van agressieve tax planning worden die verschillen in fiscale behandeling gebruikt om - zonder commerciële noodzaak - hedges op te bouwen die in negen van de tien gevallen fiscaal voordeel opleveren. De mogelijkheden daarvoor nemen toe in fiscale systemen met asymmetrische regels (winst niet belast, verliezen wel aftrekbaar) en als grensoverschrijdende regelingen worden getroffen.

Dergelijke hedges zijn een bedreiging voor de belastingopbrengsten, zo concludeert de OESO. Uit inventarisaties blijkt dat het minimaal om honderden miljoenen dollars gaat. Daarom dringt de OESO erop aan dat belastingdiensten alerter worden wat betreft de opsporing van en de respons op dit type fiscale planning.

Kinderschoenen

Een van de grote problemen daarbij is dat er in veel gevallen geen helder onderscheid is te maken tussen wat 'gerechtvaardigd' risicomanagement is en wat een opzet is om belasting te ontwijken. De OESO wijst er echter op dat de opsporing en de behandeling van after-tax hedges nog maar in de kinderschoenen staan en dat er in dit stadium met informatie-uitwisseling tussen de verschillende landen al veel winst te behalen zal zijn. In verband daarmee beveelt de OESO aan dat belastingdiensten investeren in het aannemen en opleiden van medewerkers met kennis van financiële instrumenten en van hedge accounting.

Bron: Redactie TaxLive