Advocaat-generaal Wathelet concludeert dat de optie voor binnenlandse belastingplicht strijd kan opleveren met het Europese recht.
De zaak (Hof van Justitie EG, conclusie van advocaat-generaal Wathelet 7 september 2016, zaak C-283/15) gaat als volgt. Een man woont in Spanje. Zijn inkomen verdient hij voor 60% in Nederland en voor de overige 40% in Zwitserland. De eigenwoningrente op de woning in Spanje kan hij niet in Spanje in aanmerking nemen. Hij heeft in Spanje immers nagenoeg geen inkomen. Hij kan het wel in Nederland in aanmerking nemen, maar daarvoor is het (sinds 2001) noodzakelijk dat hij opteert voor binnenlandse belastingplicht. Als hij dat doet, belast Nederland ook zijn Zwitsers inkomen. Hij is dan per saldo financieel slechter af.
In de procedure voor de Hoge Raad heeft de Hoge Raad prejudiciële vragen gesteld aan het Europese Hof. Advocaat-generaal Wathelet heeft de zaak juridisch beoordeeld en zijn conclusies aan het Europese Hof gestuurd.
Volgens Wathelet is de Nederlandse regeling in strijd met het Europese recht. Nederland moet rekening houden met het negatieve inkomen uit de Spaanse woning. Maar Nederland hoeft niet met het volledige bedrag rekening te houden. Hier geldt een pro rata-benadering. Nederland moet voor 60% rekening houden met dit negatieve inkomen uit de Spaanse eigen woning en ook slechts voor zover het Nederlands inkomen toereikend is om hem de betrokken voordelen toe te kennen. Dat de man 40% van de inkomsten buiten de Europese Unie (hier: Zwitserland) verdient, maakt dit niet anders.
Het is nu aan het Europese Hof om de prejudiciële vragen te beantwoorden. De kans is groot dat het Europese Hof de conclusies van Wathelet overneemt, maar het hof kán anders beslissen.
Belang voor de praktijk
De regeling waarbij een buitenlandse belastingplichtige kan kiezen voor binnenlandse belastingplicht bestaat inmiddels al niet meer. Die regeling is vervangen door de 90%-regeling. Onder de 90%-regeling houdt Nederland alleen rekening met het negatieve inkomen in Spanje als de man ten minste 90% van zijn inkomen in Nederland verdient. Voor de man betekent dit dat Nederland onder de 90%-regeling helemaal geen rekening houdt met het negatieve Spaanse inkomen. Het is dan ook de vraag of de huidige 90%-regeling wel voldoet, gesteld dat het Europese Hof de conclusies van Wathelet overneemt.
Wie in Nederland woont, maar in Duitsland of België zijn inkomen verdient, heeft in Nederland in beginsel niets aan bijvoorbeeld hypotheekrenteaftrek. Als je in Nederland geen inkomen hebt, valt er immers ook niets fiscaal af te trekken. Onder de belastingverdragen met België en Duitsland zijn compensatieregelingen opgenomen om dit fiscale nadeel weg te nemen. Op de site Grensinfo.nl staat meer informatie.
Lees ook het thema Grensoverschrijdende arbeid: wonen in Nederland, werken in het buitenland en Buitenlandse belastingplicht in de inkomstenbelasting.
Bron: Fiscaal Juridisch Adviesbureau Nationale Nederlanden
Informatiesoort: Nieuws
4