"Als Den Haag de prijzen van groenten en fruit rechtstreeks wil beïnvloeden, dan zijn directe subsidies op gezonde producten of juist een aparte belasting op ongezonde producten een beter instrument. Vanuit fiscaal oogpunt wil je namelijk het liefst een zo uniform mogelijk btw-tarief, met zo min mogelijk uitzonderingen. Dat geeft de minste verstoringen en administratieve rompslomp. Een apart nul-tarief in de btw is dan onverstandig."
Dat schrijven senior analyst consumer foods Sebastiaan Schreijen en senior specialist fresh produce Cindy van Rijswick van de Rabobank.
"In theorie klopt het als een bus", schrijven zij, "verlaag de prijs van groente en fruit en consumenten gaan meer van deze producten kopen en hopelijk ook meer consumeren. Dat is hard nodig, want het Voedingscentrum adviseert om dagelijks 250 gram groente en 200 gram fruit te eten. Met een consumptie van ongeveer 130 gram groente en 113 gram fruit per dag haalt de gemiddelde Nederlander de doelstellingen van het Voedingscentrum bij lange na niet."
Mocht de overheid daadwerkelijk de omzetbelasting op groente en fruit verlagen naar 0 procent, dan hoeven Nederlandse consumenten gezamenlijk een kleine 500 miljoen euro minder uit te geven aan boodschappen. Het is volgens de marktanalisten maar nog de vraag of de Nederlandse consument deze besparing uitgeeft aan het kopen van meer (biologische) groenten en fruit.
Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat groente en fruit een gemiddelde prijselasticiteit kennen van zo’n 0,5-0,6. Dat zou inhouden dat ruwweg de helft van die besparing van 500 miljoen euro door consumenten gebruikt zou worden om meer groente en fruit te kopen. Naast prijselasticiteit komt ook de kruislingse elasticiteit om de hoek kijken: de mate waarin een prijsdaling van het ene product de consumptie van een ander product doet veranderen.
Schreijen en Van Rijswick zijn pessimistisch. Zij constateren grote knelpunten in de uitvoering van de voorgestelde btw-verlaging en is het nog maar de vraag of consumenten de gewenste gedragsverandering zullen laten zien. "Consumenten zouden het geld dat ze overhouden door de btw-verlaging die ze krijgen op gezonde producten ook kunnen gebruiken om juist meer ongezonde producten te kopen. Of om vaker op vakantie te gaan. Of om de hogere gasrekening te betalen", concluderen zij in hun analyse.
Bron: Rabobank
Informatiesoort: Nieuws
Rubriek: Omzetbelasting