Het initiatiefwetsvoorstel van de ChristenUnie, PvdA, GroenLinks, SP, D66 en Volt uit 2021 stelt dat Nederlandse internationale ondernemingen beter zorg moeten dragen voor mensenrechten, arbeidsomstandigheden en het milieu bij hun werkzaamheden in het buitenland.

De verplichtingen uit het wetsvoorstel kunnen zowel via het bestuursrecht (bijvoorbeeld door de Autoriteit Consument en Markt) als het strafrecht (Openbaar Ministerie) worden gehandhaafd. Een duidelijke keuze tussen deze vormen van handhaving wordt niet gemaakt. De Raad vindt dat de wetgever duidelijk moet maken waarom het nodig is om ook strafrechtelijk te handhaven.

Het strafrechtelijk handhaven vraagt om een nadere toelichting, waarbij aandacht moet zijn voor de effectiviteit van deze handhaving. De maximale strafrechtelijke veroordeling voor de overtreding is volgens het wetsvoorstel 6 maanden hechtenis, een taakstraf of een geldboete van 90.000 euro. Voor dit soort economische overtredingen wordt in de regel een geldboete opgelegd, zeker als de verdachte een onderneming is. Bij een bestuursrechtelijk boete gaat het om maximaal 10 procent van de omzet. Een veelvoud van wat er strafrechtelijk mogelijk is.

Ook brengt de Raad andere punten naar voren die nadere verduidelijking vereisen in de wettekst of in de daarbij behorende toelichting. Zo is bijvoorbeeld niet helder hoe ver de toets van de strafrechter precies gaat, als toch voor deze vorm van handhaving wordt gekozen. Ook vragen sommige begrippen uit het wetsvoorstel om nadere duiding.

Het volledige wetgevingsadvies is beschikbaar op de website van de Raad.

Bron: Raad voor de Rechtspraak