In de brief schrijft de Raad dat Nederland een samenleving is die bij elkaar wordt gehouden door vertrouwen in mensen onderling en het maatschappelijk vertrouwen in de instituties van de democratische rechtsstaat. ‘We proberen er in Nederland met elkaar uit te komen, met oog voor ieders belangen, omdat we op een goede manier met elkaar willen samenleven.’ Deze manier van samenleven vraagt volgens de Raad een zekere welwillendheid van mensen. ‘Mensen moeten eruit wíllen komen en dat ook uitdragen. Dit geldt met name voor vertegenwoordigers van de instituties van onze democratische rechtsstaat.’

Verder pleit de Raad voor de rechtspraak voor een structureel overleg tussen de wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht. In deze dialoog moet het gaan over het functioneren van de democratische rechtsstaat, bijvoorbeeld over onrechtvaardigheid of knellende wetgeving.

De Raad adviseert de ingezette opheffing van het toetsingsverbod uit art. 120 Grondwet en het voornemen om individuele rechters aan de grondwet te laten toetsen voort te zetten. Het geeft de Grondwet de status die hij verdient en leidt tot betere bescherming van grondrechten, meer rechtsbescherming voor individuele burgers en dus een beter functionerende rechtsstaat, aldus de Raad. Het is in lijn met de zienswijze van de Rechtspraak waaruit naar voren komt dat gedecentraliseerde/gespreide constitutionele toetsing beter bij het Nederlandse rechtssysteem past dan een constitutioneel hof.

In de brief wordt ook het belang van een robuuste en stabiele begroting voor de Rechtspraak onder de aandacht gebracht. Om ook in de toekomst te kunnen blijven voldoen aan de vraag uit de samenleving naar onafhankelijke, onpartijdige en professionele rechtspraak moet het volgende kabinet investeren in de Rechtspraak. Er zijn bijvoorbeeld extra middelen nodig om de te hoge werkdruk binnen de Rechtspraak terug te dringen.