Deze zaak (Rechtbank Zeeland-West-Brabant 27 augustus 2015, ECLI:NL:RBZWB:2015:5628) verloopt als volgt. Een echtpaar schenkt gedurende 5 jaar jaarlijks € 21.000 aan een ANBI-stichting. In de notariële schenkingsovereenkomst staat dat de schenking afhankelijk is van het leven van de man en de vrouw. De kans dat man en vrouw gedurende de periode van 5 jaar komen te overlijden is 0,34%. Het echtpaar verschilt met de inspecteur van mening of er sprake is van een 'periodieke gift'. Als dat het geval is dan is elke schenking volledig aftrekbaar. Is er geen 'periodieke gift' dan is de aftrek beperkt.

De rechter oordeelt dat de schenking geen 'periodieke gift' is, omdat de gift qua vorm geen periodieke uitkering is. Daar moet volgens artikel 6.34 Wet IB 2001 wel sprake van zijn. Er is geen sprake van een periodieke uitkering omdat - gelet op de lage sterftekans - niet voldaan is aan het onzekerheidsvereiste (1% sterftekanscriterium).

Belang voor de praktijk

In de Wet IB 2001 is een regeling opgenomen op grond waarvan giften in aftrek kunnen komen. Is er sprake van een 'periodieke gift', dan is die gift helemaal aftrekbaar. Op grond van artikel 6.38 Wet IB 2001 moet er sprake zijn van een schenkingsverplichting om gedurende ten minste 5 jaar een schenking te doen aan een ANBI of bepaalde verenigingen. Voor andere dan periodieke giften geldt een drempel van 1% van het verzamelinkomen met een minimum van € 60 en een aftrekplafond van 10% van het verzamelinkomen.

Tot 2014 was de periodieke gift uitsluitend mogelijk via een notariële akte. Het nu mogelijk via een onderhandse overeenkomst een 'periodieke gift' te doen. Dat verlaagt de kosten voor de schenker. Concept schenkingsovereenkomsten zijn beschikbaar gesteld door de Belastingdienst. Deze formulieren hoeven niet naar de Belastingdienst te worden verstuurd. Ze zijn voor de schenker zelf en het goede doel aan wie de gift wordt gedaan. De schenker en de ontvangende instelling moeten deze overeenkomst wel goed bewaren. Als de aangifte wordt gecontroleerd, kan de Belastingdienst om deze schriftelijke overeenkomst vragen.

Periodieke gift in geld
Gebruik het formulier 'Periodieke gift in geld' als minimaal 5 jaar lang een gift in geld wordt gedaan aan een goed doel. Het formulier bevat een gedeelte de schenker en een gedeelte voor de ontvangende instelling.

Periodieke gift in natura
Gebruik het formulier 'Periodieke gift in natura' als minimaal 5 jaar lang een gift in natura wordft gedaan aan een goed doel. Een gift in natura is bijvoorbeeld een voedselpakket of speelgoed. Het formulier bevat een gedeelte voor de schenker en een gedeelte voor de ontvangende instelling.

Betalingsvolmacht
Een periodieke gift in geld kan automatisch naar het goede doel worden overgemaakt. Gebruik hiervoor het formulier 'Betalingsvolmacht'. Wanneer het formulier helemaal wordt ingevuld en naar de ontvangende instelling wordt verstuurd, krijgt het goede doel toestemming om de gift automatisch van de rekening af te schrijven.

TaxVisions heeft deze uitspraak bewerkt tot een korte en heldere video onder de titel 'Mislukte periodieke gift'.

Schenken van lijfrente aan goed doel

Is het mogelijk een lijfrente (nieuw regime) na te laten aan een goed-doel-stichting (ANBI)? De wet staat dit niet toe. De nabestaandenlijfrente-uitkeringen mogen immers uitsluitend ten goede komen aan natuurlijke personen. Wel is het mogelijk om dit vermogen tijdens het leven ('met de warme hand') te schenken via de volgende opzet.

De schenker bedingt eerst een direct ingaande lijfrente ten behoeve van zichzelf. Bijvoorbeeld een tijdelijke oudedagslijfrente met een looptijd van 5 jaar. Tegelijkertijd legt de schenker in een schenkingsovereenkomst een periodieke gift vast. De ontvangen lijfrente-uitkeringen zijn weliswaar bij de schenker belastbaar, maar daar staat tegenover dat de geschonken bedragen als periodieke gift aftrekbaar zijn. Per saldo vindt er geen belastingheffing bij de schenker plaats.

Lees ook het thema Schenken.

Bron: Fiscaal Juridisch Adviesbureau Nationale Nederlanden