Het Tijdschrift Fiscaal Ondernemingsrecht (TFO) maakt al 25 jaar, dankzij de themagerichte verdieping, het verschil in de wereld van de fiscale vakliteratuur. Niet voor niets is het juist TFO dat vaak wordt aangehaald in het wetgevingsproces en in conclusies van Advocaten-Generaals (AG's) aan de Hoge Raad. Een jubileum mag dan ook niet ongemerkt voorbijgaan.
Van verleden naar heden
Peter Essers (hoogleraar belastingrecht aan de Tilburg University en voormalig Eerste Kamerlid en voorzitter van de Commissie Financiën) kijkt met trots terug op het tijdschrift waar hij van het begin af aan bij betrokken is geweest, eerst als redacteur en nu tevens als voorzitter. "We begonnen in 1992 met als opzet het besteden van aandacht aan fiscaal ondernemingsrecht met een koppeling naar wetgeving, jurisprudentie en ondernemingsrecht in het algemeen. Alle aspecten die te maken hebben met de fiscaliteit van ondernemingen – zowel vennootschappen als ib-ondernemingen − komen aan bod, met de nadruk op IB en Vpb, maar ook met aandacht voor andere gebieden van het belastingrecht, zoals LB en OB. In het begin stonden vooral nationale thema's op de rol, maar daar kwam al vrij snel verandering in met EU-thema's. Tegenwoordig worden ook de internationale ontwikkelingen, zoals BEPS, verder uitgediept. Fiscaal ondernemingsrecht kun je immers in de huidige tijd niet meer los zien van alle ontwikkelingen op internationaal vlak."
Kracht van TFO
Over de kracht van TFO is Essers helder: "De thematische ontsluiting van belangrijke onderwerpen in het fiscale ondernemingsrecht. TFO biedt de mogelijkheid om de fiscale zaken die in andere vakbladen worden beschreven verder uit te diepen. TFO heeft dan ook geen signaalfunctie maar eerder een achtervangfunctie en dat maakt het tijdschrift zo uniek. We maken pas een thema als bijvoorbeeld het wetgevingsproces helemaal is afgerond, zodat we de lezer ook een compleet beeld kunnen geven. Omdat we pas publiceren na afronding van een bepaalde ontwikkeling op wetgevings- of jurisprudentievlak, is de lezer op de hoogte van alle ins en outs van het gekozen onderwerp." Als recent voorbeeld noemt Essers het eerste thema van TFO van dit jaar dat geheel gewijd is aan het einde van het dga-pensioen in eigen beheer. Een ander voorbeeld is de special van september 2014 over de onzakelijke lening.
TFO als baken
TFO is niet enkel een baken voor de fiscalist en belastingadviseur, maar ook voor de wetgever, fiscale herzieningscommissies en de rechterlijke macht. Essers: "Wanneer een bepaalde thematiek is behandeld in TFO, waarover een A-G een conclusie moet nemen, wordt niet zelden TFO in die conclusie aangehaald. De tijdschriftspecials hebben ook hun sporen verdiend als bouwstenen voor herzieningsplannen en bij het wetgevingsproces. Met goede nummers over de fiscale rechtsbescherming proberen we ook tegengas te geven aan een wetgever die steeds weer nieuwe en verdergaande verplichtingen oplegt aan ondernemingen zonder goed te kijken naar de rechtsbescherming."
Toekomstgericht
Zelf vindt Essers de jubileumnummers – het 100ste nummer uit 2008 en het 150ste nummer van nu – belangrijke hoogtepunten. "In die jubileumnummers kijken we niet alleen terug, maar ook vooruit. Het 150ste nummer is vooral de moeite waard, omdat alle klassieke IB- en Vpb- problemen voor ondernemingen in dit nummer terugkomen. Zo schrijft Ruud van den Dool over het globale evenwicht tussen dga en ib-ondernemer, dat al heel lang een rol speelt. Of wat te denken van het verschil tussen de fiscale en de commerciële regels voor de winstbepaling? Is het niet beter om voor de winstgrondslag in het CCTB-voorstel terug te vallen op IAS/IFRS? Of het verschil tussen eigen en vreemd vermogen waar nog steeds geen fundamentele oplossing voor is, zoals belicht in het artikel van Stan Stevens over de toekomst van de renteaftrek in de vennootschapsbelasting. Zijn samenvatting van alle Vpb-renteaftrekbeperkingen in dit 150ste nummer geeft aan hoe gruwelijk ingewikkeld de wet is geworden en hoe broodnodig een herziening is. Aandacht is er ook voor de ontbrekende eenheid in de fiscale stelsels van de verschillende lidstaten binnen Europa wat leidt tot treaty shopping en tax planning. We proberen dit nu op te lossen met antimisbruikbepalingen maar dat is symptoombestrijding, zonder fundamentele oplossing voor het werkelijke probleem, met als risico dubbele belastingheffing voor het internationale bedrijfsleven."
Essers benadrukt tot slot dat ook alle andere TFO-uitgaven stuk voor stuk pareltjes zijn vanwege de afgeronde beschouwingen over een heel relevant vakgebied. Dat vakgebied, fiscaal ondernemingsrecht, is nog lang niet uitontwikkeld en daarmee blijven nieuwe TFO-pareltjes in de toekomst verzekerd.
------------------------------------------------------------------------
Ter gelegenheid van het 150ste nummer van TFO stelt de redactie gratis het artikel 'De toekomst van de renteaftrek in de vennootschapsbelasting' van Prof. dr. S.A. Stevens beschikbaar. Het artikel is hier te downloaden.
Bron: Redacteur Marit Muller
47