De storting op een lijfrenterekening komt voor aftrek in aanmerking als er voldoende fiscale aftrekruimte is. Op de site van de Belastingdienst staat een rekentool aan de hand waarvan de jaarruimte en de in het verleden niet-benutte jaarruimte (‘inhaaljaarruimte’) berekend kan worden. Als er voldoende aftrekruimte is, rijst de vraag wanneer de lijfrentestorting uiterlijk moet zijn voldaan. Bij lijfrenteaftrek voor de jaarruimte en inhaaljaarruimte geldt dat op 31 december moet zijn betaald wil de inleg in dat belastingjaar voor aftrek in aanmerking komen.

Er is een uitzondering voor stortingen die betrekking hebben op de omzetting van stakingswinst en fiscale oudedagsreserve in een lijfrente. Deze stortingen kunnen nog gedaan worden in de eerste 6 maanden van 2019 om toch voor aftrek in het belastingjaar 2018 in aanmerking te komen.

Een apart fenomeen vormen de zogeheten 'hangende betalingen’. Dit zijn betalingsopdrachten die op 30 of 31 december aan de bank zijn verstuurd voor een storting op de lijfrenterekening. De storting wordt dan in 2018 van de betaalrekening afgeschreven maar wordt bijvoorbeeld pas bijgeschreven op de lijfrenterekening op 2 januari 2019. Het is dan de vraag of iemand in een dergelijk geval recht op lijfrenteaftrek heeft in 2018. Volgens de Wet IB 2001 komen uitgaven voor inkomensvoorzieningen voor aftrek in aanmerking op het tijdstip waarop deze zijn betaald, verrekend, ter beschikking gesteld of rentedragend geworden. Als de inleg op de lijfrenterekening op 30 of 31 december 2018 van de betaalrekening is afgeschreven, heeft iemand betaald in 2018, zodat de inleg aftrekbaar is in de aangifte IB 2018. Dit is door de Hoge Raad bevestigd in het arrest van 7 mei 1986 (HR 7 mei 1986, nr. 23 307, NJ 1986, 778). Hierin heeft de Hoge Raad uit praktische overwegingen beslist dat het tijdstip van aftrek bij girale betalingen het tijdstip is waarop de bank het bedrag van de rekening van de belastingplichtige heeft afgeschreven.

Belang voor de praktijk

In dit soort gevallen is het belangrijk attent te zijn bij de aangifte inkomstenbelasting. De 2018 gedane, maar pas in 2019 door de bank ontvangen storting is namelijk niet zichtbaar op de Voor Ingevulde Aangifte (VIA) over het belastingjaar 2018. De klant zal het in 2018 gestorte bedrag zelf moeten toevoegen. Ook bij de VIA over het belastingjaar 2019 is oplettendheid geboden. Daar verschijnt namelijk het in 2018 gestorte bedrag. Dat zal aangepast moeten worden als in 2019 niet of niet eenzelfde bedrag is gestort. Al met al een hoop gedoe dat volgens de Belastingdienst het gevolg is van het wettelijk systeem. Banken moet de ontvangen storting renseigneren voor het belastingjaar waarin de storting ontvangen is. De Belastingdienst verwerkt die stortingen dan in de VIA. Het advies aan de klant zal duidelijk zijn. Door tijdige betaling kan rompslomp bij de aangiften worden voorkomen.

Lees ook het thema Lijfrenten.

Bron: Fiscaal Juridisch Adviesbureau Nationale Nederlanden