Man zet bij zijn aangifte ‘een komma verkeerd' en geeft zo een te hoog bedrag aan hypotheekrente op. Het hof is van mening dat de vergrijpboete terecht is opgelegd nu overduidelijk sprake is van opzet.
De zaak (Hof Arnhem-Leeuwarden 12 juli 2016, ECLI:NL:GHARL:2016:5641) verloopt als volgt. Een man heeft in 2011 € 9.603,75 betaald aan hypotheekrente voor zijn eigen woning. In het voorjaar van 2012 doet de man digitaal aangifte voor zichzelf en zijn partner. Daarbij geeft hij een bedrag van € 96.038 aan hypotheekrente op. In een later stadium doet hij voor de tweede keer digitaal aangifte. Hij kiest voor een andere verdeling van negatieve inkomsten van de eigen woning zodat de teruggave hoger uitvalt.
De inspecteur kondigt aan dat hij afwijkt van de aangifte en dat hij tevens een vergrijpboete van 50% oplegt. De man is het niet eens met de vergrijpboete omdat hij van mening is dat hij niet opzettelijk onjuist aangifte heeft gedaan. In een gesprek stelt de man dat hij voor het eerst digitaal aangifte doet; er is sprake van nieuwigheid, onbekendheid, gebruikersonvriendelijkheid en een typefout. Zijn argumenten overtuigen de inspecteur niet: de aangifte wordt gecorrigeerd en de vergrijpboete opgelegd.
Ondanks het feit dat de aangifte resulteert in een ongebruikelijk hoge teruggaaf heeft de man de aangifte ingestuurd. De stelling dat er een komma verkeerd is gezet verwerpt het Hof met de opmerkingen dat het aangifteprogramma het gebruik van komma's helemaal niet toestaat. Het Hof is dan ook van mening dat er sprake is van opzet. De vergrijpboete blijft in stand.
Belang voor de praktijk
De Belastingdienst kan in de volgende situaties een boete opleggen:
- Niet of niet op tijd vragen om een aangifte toe te sturen
- Niet of niet op tijd insturen van een aangifte
- Onjuist of onvolledig invullen van een aangifte
Verzuimboete
Als er sprake is van niet of niet op tijd vragen om een aangifte toe te sturen of niet of niet op tijd insturen van een aangifte, dan kan de Belastingdienst een verzuimboete opleggen. In het eerste geval bedraagt de verzuimboete € 2.639. In het tweede geval bedraagt de verzuimboete € 369. De boete kan worden verhoogd tot maximaal € 5.278 bij herhaald verzuim.
Vergrijpboete
Als een belastingplichtige opzettelijk onjuist of onvolledig aangifte doet, dan kan de Belastingdienst een vergrijpboete opleggen. Zie hiervoor het schema in nieuwsbrief nr. 152. Is er sprake van opzet, dan is de boete 50% van de verzwegen belasting. Is er sprake van grove schuld, dan bedraagt de boete 25%. Ziet de boete op box 3 inkomen dan bedraagt de boete 150% (opzet) respectievelijk 75% (grove schuld) van de verzwegen belasting:
Boete bij verzwijgen van inkomen/vermogen | Box 1 of 2 of een erfenis | Box 3 |
| - grove schuld | 25% | 75% |
| - opzet | 50% | 150% |
| - ernstige fraude en recidive | 100% | 300% |
Een vergrijpboete kan worden verhoogd of verlaagd in geval van herhaling, fraude of verzachtende omstandigheden.
De Hoge Raad omschrijft grove schuld als "een in laakbaarheid aan opzet grenzende mate van verwijtbaarheid en omvat mede grove onachtzaamheid." Een fout in de aangifte waardoor een te lage aanslag wordt opgelegd is echter niet zonder meer grove schuld. Daarvoor is nodig dat een belastingplichtige zich redelijkerwijs bewust is dat de aangifte naar alle waarschijnlijkheid een fout bevat. Van opzet is sprake als een belastingplichtige willens en wetens handelingen verricht waardoor er niet of te weinig belasting wordt betaald.
Bron: Fiscaal Juridisch Adviesbureau Nationale Nederlanden
Informatiesoort: Nieuws
Rubriek: Bronbelasting, Inkomstenbelasting
49