Economie 4.0 is flink in opmars. Daar vaart de fiscalist wel bij, mits hij of zij de boot niet mist. Willem Vermeend spreekt van boeiende, uitdagende en creatieve nieuwe kansen. Dat alles is binnen handbereik, maar alleen voor de fiscalist die zich waardevol weet te maken in de wereld van economie 4.0 en o ja, samenwerken met andere disciplines is daarbij cruciaal.
Missie
Vermeend, oud-staatssecretaris van Financiën, heeft een missie: Fiscalisten, accountants, juristen en economen bewust maken van de nu al zichtbare contouren van de op handen zijnde spectaculaire economische revolutie. Een onderwerp dat hem nauw aan het hart ligt, zo blijkt uit het onlangs van zijn hand verschenen boek:
De wereld van economie 4.0. Het valt hem op dat in de advieswereld deze revolutie nog niet hoog op de agenda staat. Nu de ontwikkelingen zich razendsnel opvolgen is een afwachtende houding echter niet langer een juiste strategie. Diegene die kennis heeft van economie 4.0, kan straks voor zijn klant het verschil maken.
Wat is economie 4.0?
Vermeend: "Economie 4.0 is een mix van drie ontwikkelingen die elkaar versterken. Ten eerste is daar de verdergaande digitalisering van alle bedrijfsprocessen, zoals verkoop, inkoop en HRM. Dit proces gaat steeds sneller en er komt nog een enorme digitaliseringsslag aan. Technologische innovatie is de tweede ontwikkeling. Wat te denken van kunstmatige intelligentie, dat voor steeds meer productie-en bedrijfsprocessen wordt ingezet. Slimme softwareprogramma's kunnen bijvoorbeeld steeds betere en snellere fiscale adviezen en oplossingen bedenken. Smartphones zijn al bepalend in ons leven, zowel privé als werk, en dat wordt alleen maar meer. Met het Internet of Things (IoT) kunnen machines (apparaten, producten, objecten en systemen) met elkaar en met personen communiceren en Blockchain en 3D-printing zijn flink in opmars. Onder de derde ontwikkeling vallen de klimaatmaatregelen. Met het klimaatverdrag van Parijs hebben overheden wereldwijd afspraken met elkaar gemaakt om de opwarming van de aarde tegen te gaan. Die klimaatmaatregelen hebben niet alleen invloed op economische ontwikkelingen, maar ook een geweldige impact op de businessmodellen van ondernemingen, het bedrijfsbeleid en de beroepsuitoefening."
Met welke veranderingen moet de fiscalist rekening houden?
Vermeend: "Alles gaat veranderen. De gemiddelde fiscalist is opgeleid in de wereld van economie 3.0, oftewel de fysieke economie. Maar die vervaagt en verdwijnt. De fiscalist wordt straks gesprekspartner voor bedrijven die werken en leven in economie 4.0. Wie geen kennis hiervan heeft, is dadelijk van geen meerwaarde. Een belangrijk deel van het fiscale advies-en zoekwerk wordt overgenomen door slimme software. Zonder kennis van zaken hierover, kan hij zijn concurrent niet voorblijven en delft de fiscalist het onderspit. Cruciaal is ook de samenwerking met mensen die wel digitaal denken en werken. Samenwerken met verschillende disciplines is een van de belangrijkste kenmerken van economie 4.0. Ook dat betekent een omslag voor de doorgaans sterk juridisch georiënteerde fiscalist."
Welke kansen biedt economie 4.0?
Vermeend: "In economie 4.0 liggen heel veel kansen voor de fiscale advieswereld. Fiscaal blijft belangrijk, maar de inzet verandert van smal, enkel de fiscaliteit, naar breed waarin fiscaal een onderdeel is van het geheel. Dat vereist een integrale benadering om te komen tot de juiste adviezen en dat kan alleen als de fiscalist samenwerkt met alle andere disciplines. De fiscalist die dat beheerst weet zich waardevol te maken in de wereld van economie 4.0. In die wereld is een goed bedrijfsimago en een sterke reputatie van groot belang. Als fiscalist moet je er vooral voor zorgen dat er geen conflicten met de fiscus ontstaan en dat je klant niet in de media komt als belastingontwijker. Smart Industry is de nieuwe groeimotor en banenmachine van de economie. Voor wie digitale kennis van zaken heeft, liggen daar geweldige kansen. Het valt mij op dat belastingadviseurs deze nog maar weinig benutten. Wie zijn digitale denkwijze kan omzetten in advisering binnen de Smart Industry heeft zijn niche gevonden. Datzelfde geldt voor de fiscalist die op de hoogte is van alle bestaande en toekomstige klimaatmaatregelen. Bedrijven die onvoldoende duurzaam zijn krijgen te maken met allerlei extra kosten, zoals CO2-belastingen. Een klant adviseren om zijn productieproces anders in te richten met ‘slimme' duurzame investeringen waarvoor allerlei fiscale faciliteiten gelden, levert hem al snel een belastingbesparing op."
Hoe ziet de fiscalist 4.0 eruit?
Vermeend: "De fiscalist 4.0 is de persoon die naast fiscale kennis ook voldoende kennis heeft van economie 4.0, die werkt met de nieuwe technologische en digitaliseringstools van 4.0, de impact kent van de klimaatrevolutie en weet samen te werken met alle andere disciplines in de wereld van economie 4.0."
En de toekomst?
Vermeend lacht: "Ik kan niet in een glazen bol kijken, maar de economische machtsverschuiving zou nog weleens een grote impact kunnen gaan hebben. De verwachting is dat China rond 2020 de grootste economie van de wereld zal zijn. En ook India is sterk in opkomst. De internationale fiscalist die het verschil wil maken doet er dan ook goed aan om zich te verdiepen in deze twee opkomende economieën."
Bron: Redacteur Marit Muller
3