Een echtpaar is getrouwd op huwelijkse voorwaarden. De woning van de vrouw valt in de faillissementsboedel van de man omdat zij niet kan bewijzen dat zij de woning voor meer dan de helft heeft gefinancierd met eigen geld. Dat oordeelt Rechtbank Noord-Nederland.
De zaak (24 oktober 2018, ECLI:NL:RBNNE:2018:4364) verloopt als volgt. Een echtpaar trouwt in 1978 in gemeenschap van goederen. Zes jaar later kopen zij de echtelijke woning. In 2008 maken zij huwelijkse voorwaarden met algehele uitsluiting van de huwelijksgemeenschap. Bij de verdeling van de gemeenschap heeft de vrouw onder meer de woning toebedeeld gekregen. De op de woning rustende hypothecaire schuld is toebedeeld aan de man.
De man is op 12 december 2017 failliet verklaard. Het tekort in het faillissement van de man bedraagt bijna 10 miljoen euro. De curator stelt dat de woning van de vrouw tot de faillissementsboedel behoort. De rechtbank is het daarmee eens omdat de vrouw er niet in slaagt te bewijzen dat zij de woning voor meer dan de helft heeft gefinancierd met privégeld.
Belang voor de praktijk
De faillissementswet (Fw) kent het uitgangspunt dat de goederen van beide echtgenoten in de faillissementsboedel vallen. Echter, de niet-failliete echtgenoot heeft het recht om de aan hem of haar toebehorende goederen terug te nemen (artikel 61 Fw). Tot 1 januari 2018 gold daarbij een bijzondere bewijsregeling. De niet-failliete echtgenoot moest bewijzen dat:
- de woning is gekocht door en geleverd aan de niet-failliete echtgenoot; en
- de woning bij verkrijging voor meer dan de helft door de niet-failliete echtgenoot is betaald uit eigen vermogen.
De vrouw moest dus bewijzen dat de woning bij verwerving voor meer dan 50% is betaald uit eigen middelen. Als het bewijs niet geleverd kan worden, valt de woning in de failliete boedel en mag de curator deze uitwinnen ten behoeve van de schuldeisers.
Het tijdstip waarop het faillissement wordt uitgesproken is van belang. Is het faillissement vóór 1 januari 2018 uitgesproken dan geldt de bijzondere bewijsregeling. Als het faillissement na 31 december 2017 is uitgesproken, dan is de bijzondere bewijsregeling niet van toepassing en kan de niet-failliete echtgenoot zijn eigendom in ieder geval terugnemen. In dit geval is de man op 12 december 2017 failliet verklaard. Zou dat drie weken later zijn geweest, dan was de woning buiten het faillissement gebleven.
Bron: Fiscaal Juridisch Adviesbureau Nationale Nederlanden