Nooit gedacht dat onze Nederlandse boeren, tuinders en vissers zo'n ontzettend hoge aaibaarheidsfactor hebben. Ook de verkiezingsprogramma's van de (sociaal-) liberale partijen VVD (Zeker Nederland) en D66 (Kansen voor iedereen) ontkomen niet aan superlatieven voor de primaire sector. ‘Zonder boeren … geen eten op tafel, wereldklasse, wereldfaam' (VVD) en ‘… zeer innovatief, productief en koploper in de wereld' (D66). Maar concreet op agro-fiscaal gebied wil het in beide programma's maar niet echt worden.
Aan de primaire sector wordt bij de VVD aandacht besteed in het hoofdstuk Mobiliteit en ruimte. De fiscaliteit komt daarbij niet aan bod, anders dan de opmerking dat bij vitaliseringsplannen (zoals het Actieplan Vitalisering Varkenshouderij) wetgeving (en daaronder zal ook fiscale wetgeving moeten worden verstaan) ondernemers niet onnodig in de weg mag zitten. Verder ziet de VVD kansen voor ondernemers weggelegd bij natuurbeheer en energieproductie. Misschien de belangrijkste conclusie in dit verband is wel de (terechte) opmerking (pag. 86) dat
‘De overheid hoort namelijk een betrouwbare partner te zijn voor alle ondernemers die investeren om die doelstellingen (onder meer het Energieakkoord, SS) te behalen. Dit zijn grote, langjarige investeringen en daar past geen overheid bij die om de paar jaar het beleid verandert'.
D66 lijkt – als ik zo vrij mag zijn – een wat meer romantische kijk op het boeren bestaan te hebben. Duurzaamheid staat daarbij voorop, wat onder meer blijkt uit de toch tamelijk harde opmerking (pag. 29) dat ‘… en niet-duurzame landbouw, die sowieso tot het verleden gaan behoren, zetten we versneld aan de kant en maken plaats voor de toekomst'. Fast food vretende koeien horen daar niet bij, want er moeten (pag. 37) afspraken worden gemaakt met de landbouw en voedselindustrie over een gezonder en duurzamer dieet. Niet voor de boer zo schat ik in, maar voor diens beesten. En even later geeft men aan in te willen zetten op natuurinclusieve landbouw. Gelukkig is men zo attent dat begrip toe te lichten; ‘landbouw die in balans is met natuur en biodiversiteit'. Dat u het maar weet. Grappig is het dat D66 zich laat voorstaan op de inmiddels voor de agrosector verdwenen rode diesel, daar waar de SGA de terugkeer hiervan bepleit. Wie zegt dat er niets te kiezen valt op 15 maart?
D66 is gelukkig niet alleen maar tegen. Zo wil men boeren helpen die willen overstappen naar biologische bedrijfsvoering. Verder wil men innovatie in de sector (en ook in de keten) bevorderen. Er staat helaas niet bij hoe. Ook fiscaal? Onwaarschijnlijk is dat niet. Verder wil D66 wil dat er in Nederland minder vlees geproduceerd gaat worden, wat ook minder uitstoot van fijnstof tot gevolg heeft). Met de financiële detailinvulling van de plannen van D66 voor de overheidsfinanciën houdt men het kruit nog even droog tot Prinsjesdag 2017. Dat wordt dus mogelijk nog even spannend.
De conclusie is duidelijk: de liberale partijen zeggen de agrarische sector een warm hart toe te dragen. Dat wordt – althans op dit moment – maar zeer mondjesmaat met fiscale maatregelen onderbouwd.
Sylvester heeft twee eerdere Agro-columns gepubliceerd over de verkiezingen:
- Boer, belasting en verkiezingen (over linkse partijen)
- Boer, belastingen en verkiezingen 2 (over confessionele partijen)
- Boer, belasting en verkiezingen 4 (en slot)
12
