Waar voorheen een uitzondering gold voor familiefondsen, verviel deze vanaf 13 juni 2020. Dat betekent dat veel Nederlandse familiefondsen en beleggingsclubs inmiddels verplichtingen hebben op basis van de CRS- en FATCA-regelgeving. Het leek me toch goed daar nog eens aandacht voor te vragen.

Laten we eerst kijken naar de ruime definitie van een beleggingsentiteit onder FATCA/CRS. De belangrijkste voorwaarde is dat de bezittingen met name moeten bestaan uit kasgeld of beleggingen (waaronder begrepen belangen in een zogenoemde financiële instelling) en dat de inkomsten voor meer dan 50% voortkomen uit deze bezittingen. Een onderneming buiten dat van een financiële instelling of een belang in een dergelijke onderneming valt daar dus buiten. Maar is de onderneming eenmaal verkocht of beëindigd, dan is het alsnog prijs. Niet van belang is dat de entiteit zich niet presenteert als beleggingsentiteit en geen kapitaal uit de markt heeft aangetrokken of zal aantrekken. Ook is niet van belang waar de beleggingen zich bevinden. Het heeft dus geen zin om alle Amerikaanse aandelen te verkopen. Wordt aan deze voorwaarde voldaan, dan is eigenlijk de enige uitzondering een entiteit met één aandeelhouder, waarvan het vermogen niet (deels) wordt beheerd door een andere financiële instelling. Die uitzondering kan dus niet worden ingeroepen als er andere aandeelhouders zijn, ook al houden deze maar een zeer beperkt belang, ook al betreft dat alleen de partner of kinderen en ook al zijn alle aandeelhouders inwoner van Nederland. Onder entiteiten vallen verder ook fiscaal transparante entiteiten. Kortom, er zal (veel) vaker dan gedacht sprake zijn van een kwalificerende beleggingsentiteit.

Het gevolg van de kwalificatie als een beleggingsentiteit is allereerst dat de entiteit haar aandeelhouders moet identificeren conform de FATCA/CRS-regels. Daarnaast is een verplichte registratie bij de Internal Revenue Service (IRS) vereist. De eventuele rapportage voor FATCA/CRS loopt daarna via de Nederlandse Belastingdienst. In dit kader is een aparte registratie bij het contact center van de Belastingdienst vereist. Mits er noch US-persons, noch buitenlandse aandeelhouders zijn volstaat een jaarlijkse online afmelding bij de Belastingdienst. Anders is ook een jaarlijkse rapportage verplicht. Ten slotte kwalificeert de beleggingsentiteit zelf als financiële instelling. Daarmee zal rekening moeten worden gehouden bij het invullen van de FATCA- en CRS-formulieren bij andere financiële instellingen zoals banken en dergelijke. Zo eerder sprake was van een andere kwalificatie, dan zal deze moeten worden herzien.

Dan de sancties. De Amerikaanse FATCA-regelgeving is geïncorporeerd in de Nederlandse wetgeving. Het niet naleven van deze regels is beboetbaar gesteld in art. 11 WIB met een geldboete van de vierde categorie (maximaal € 25.750). Een potentieel ander gevolg is het sluiten van de bankrekeningen en beleggingsrekeningen.

Ik denk dat veel van ons de vraag zullen stellen of we hier niet te ver zijn doorgeschoten in onze regeldrift. Ik vrees echter dat dit praktisch gezien een gepasseerd station is. Vandaar dus nogmaals mijn vraag: heeft u al uw familiefondsen al aangemeld bij de Internal Revenue Service?