De Hoge Raad oordeelt dat een gemachtigde kan worden geweigerd in verband met stelselmatig grievend taalgebruik. De mogelijkheid om een gemachtigde te weigeren is niet beperkt tot gevallen waarin het gedrag van de gemachtigde schade toebrengt aan de belangen van zijn cliënt. Ook als het gevaar van een behoorlijke rechtsbedeling in gevaar komt, is weigering een mogelijkheid.
Belanghebbende, X bv, komt in beroep tegen de beslissing van de inspecteur om zijn bezwaar niet-ontvankelijk te verklaren. Rechtbank Gelderland verklaart eerst het beroep kennelijk ongegrond en daarna het verzet tegen die uitspraak ongegrond. In de loop van het geding besluit de rechtbank de gemachtigde van X bv te weigeren wegens ernstige bezwaren (gescheld en getier). De geweigerde gemachtigde stelt namens X bv beroep in cassatie in.
De Hoge Raad oordeelt dat een gemachtigde kan worden geweigerd in verband met stelselmatig grievend taalgebruik. De mogelijkheid om een gemachtigde te weigeren is niet beperkt tot gevallen waarin het gedrag van de gemachtigde schade toebrengt aan de belangen van zijn cliënt. Ook als het gedrag van de gemachtigde een behoorlijke rechtsbedeling in gevaar brengt, kan er sprake zijn van ernstige bezwaren die grond zijn om de gemachtigde te weigeren. De rechter die de zaak behandelt kan ambtshalve of op verzoek van de andere partij besluiten tot weigering. De weigering blijft – anders dan bij een weigering door een bestuursorgaan (zie art. 2:2 Awb) – beperkt tot de individuele zaak en tot de instantie waarin de beslissing is genomen. Hiermee gaat de Hoge Raad voorbij aan het advies van A-G Wattel (V-N 2020/39.13). Voordat de rechter beslist, moet hij de gemachtigde en zijn cliënt in de gelegenheid stellen een reactie te geven. Tegen een beslissing om een gemachtigde te weigeren staat geen afzonderlijk rechtsmiddel open, maar als tegen de einduitspraak een rechtsmiddel openstaat kan daarin ook over de weigeringsbeslissing worden geklaagd. Het is dan zelfs mogelijk om bij die hogere rechter alleen de weigeringsbeslissing aan te vechten. In cassatie kan de weigeringsbeslissing echter alleen nog op onbegrijpelijkheid worden getoetst. In dit geval is de beslissing van de rechtbank om de gemachtigde te weigeren cassatieproof en is het cassatieberoep van X bv ongegrond.
Wetsartikelen:
Algemene wet bestuursrecht 8:25
Informatiesoort: VN Vandaag
Rubriek: Fiscaal bestuurs(proces)recht
Instantie: Hoge Raad
Editie: 9 november