Met de invoering van het nieuwe belastingverdrag tussen Nederland en Duitsland (2016), worden winsten, behaald met de vervreemding van aandelen in vennootschappen waarvan de bezittingen voor meer dan 75% uit onroerende zaken bestaan, belast in het land waar de onroerende zaken zijn gelegen1. Onder het oude verdrag - dat in het overgangsjaar 2016 op verzoek nog wordt toegepast - was het land heffingsbevoegd waar de vervreemder van de aandelen woonachtig/gevestigd is.
In de praktijk leidt deze wijziging niet tot belastingheffing in de situatie waarin een in Nederland woonachtige of gevestigde aandeelhouder, aandelen vervreemdt in een Nederlandse vennootschap met onroerend goed in Duitsland. In een dergelijke situatie biedt de Duitse nationale wetgeving namelijk geen aanknopingspunten om belasting te heffen. De winst die wordt behaald met de vervreemding van aandelen in een vennootschap die in Duitsland geen vaste inrichting heeft, levert in Duitsland géén (beperkte) belastingplicht op.
In de Bundesrat is voorgesteld om dit met ingang van 2017 te wijzigen. De vervreemding van aandelen in een vennootschap waarvan de bezittingen voor meer dan 50%2 bestaan uit onroerend goed in Duitsland, zou (beperkte) belastingplicht in Duitsland moeten opleveren, ook als de betreffende vennootschap niet in Duitsland is gevestigd en evenmin een vaste inrichting in Duitsland heeft. De omvang van het aandelenbezit is daarbij niet relevant.
Onduidelijk is nog hoe dergelijke vervreemdingsresultaten in Duitsland zouden moeten worden belast.
Duitse belastingheffing voor binnenlandse situaties
Op dit moment verloopt de Duitse belastingheffing voor binnenlandse situaties als volgt.
Verkoop door een natuurlijk persoon3
Als een natuurlijk persoon een belang bezit van minimaal 1% in een onroerendezaakvennootschap, wordt 60% van de winst bij vervreemding van het belang belast tegen het progressieve tarief in de Einkommensteuer (inkomstenbelasting)4. Dat betekent dat de heffing kan oplopen tot circa 28,5%5,6.
Verkoop door een rechtspersoon
Verkoopt een rechtspersoon aandelen in een onroerendezaakvennootschap dan is 95% van de verkoopwinst belastingvrij. De resterende 5% wordt (fictief) gezien als niet-aftrekbare kosten en dus belast met Körperschaftsteuer (vennootschapsbelasting)7. De effectieve heffing bedraagt daardoor circa 0,8%. 8, 9.
Bronheffing
Voor situaties waarin de vervreemder van de aandelen niet in Duitsland woont of is gevestigd, wordt overwogen een bronheffing in te voeren. Een concreet wetsvoorstel is evenwel nog niet beschikbaar.
1 voor uitzonderingssituaties zie art. 13, lid 2, van het nieuwe belastingverdrag tussen Nederland en Duitsland
2 als gevolg van het verdrag tussen Nederland en Duitsland, geldt voor een Nederlandse vervreemder een verhoogd percentage van 75%
3 ervan uitgaande dat de aandelen privévermogen zijn
4 het zgn. Teileinkünfteverfahren
5 [60% van 45% (maximale tarief)] verhoogd met 5,5% Solidaritätszuschlag (solidariteitstoeslag)
6 ter vergelijking: als Nederland heffingsbevoegd zou zijn, zou de heffing 25% bedragen (vanaf een belang van 5% (box 2))
7 §8b Körperschaftsteuergesetz
8 onder omstandigheden is ook Gewerbesteuer (een gemeentelijke winstbelasting) verschuldigd
9 ter vergelijking: als Nederland heffingsbevoegd zou zijn, zou er geen heffing plaatsvinden (vanaf een belang van 5%, uitgaande van toepassing van de deelnemingsvrijstelling)
Bron: BDO
22