De onderwerpen lagen voor het oprapen deze maand: Hillen, dividendbelasting of de punnikset*. Het wordt Hillen…

Tijdens de Kamerbehandeling over de afbouw van de hypotheekrente in 2005 stelde het Kamerlid Hans Hillen een amendement voor. Dit hield in dat mensen die hun hypotheek zo ver zouden aflossen dat de hypotheekrenteaftrek lager zou zijn dan de bijtelling voor de eigen woning, een extra aftrekpost (de ‘Hillenaftrek') zouden moeten krijgen ter grootte van het verschil. Dit zou er  toe moeten leiden dat het saldo van de bijtelling voor de eigen woning en de hypotheekrenteaftrek nooit positief zou kunnen worden. Mensen die geen hypotheek op de eigen woning hadden zouden dan dus ook geen bijtelling voor de eigen woning hebben. Dit was een sympathieke maatregel om mensen te stimuleren hun eigenwoningschuld af te lossen. En zo geschiedde…

En het werkte. Veel mensen die het zich konden veroorloven gingen ertoe over om hun spaargeld (waarvoor de rente ook verwaarloosbaar laag was geworden) te gebruiken om hun eigenwoningschuld af te lossen. Twee vliegen in één klap, minder box 3-heffing en geen of minder bijtelling voor de eigen woning.

Vervolgens werd in 2013 de renteaftrek voor aflossingsvrije schulden afgeschaft. Vanaf dat moment is – afgezien van overgangsrecht voor bestaande situaties – de rente op een eigenwoningschuld alleen nog aftrekbaar als er elk jaar wordt afgelost (lineair of annuïtair).

In oktober 2017 wordt in het regeerakkoord afgesproken dat de Hillenaftrek vanaf 2019 in dertig jaar wordt afgebouwd. Dat was eerst twintig en de staatssecretaris heeft de garantie tot aan de (zijn) deur gegeven dat dit niet versneld wordt. Een van de argumenten voor de afschaffing was dat het sowieso al verplicht is om af te lossen, zodat de Hillenaftrek niet meer nodig is. Dit gelegenheidsargument klinkt wat onzinnig, aangezien de verplichte aflossing al sinds 2013 bestaat.

De ophef over de onbetrouwbare overheid is groot, en terecht wat mij betreft. Ik kan een aantal varianten bedenken die veel en veel beter waren geweest:

• afschaffen Hillenaftrek voor alle hypotheken afgesloten na 1 januari 2019;
• afschaffen Hillenaftrek voor alle annuïtaire en lineaire hypotheken;
• Hillenaftrek in stand laten, omdat het nog steeds een goed idee is om mensen te stimuleren hun hypotheek af te lossen.

Al die varianten gaan het niet halen, omdat het belangrijkste argument uiteraard het budgettaire argument is. Het zou de Eerste Kamer dus sieren als hij de afschaffing van de Hillenaftrek torpedeert. Dat kan redelijk eenvoudig, omdat deze apart in de Eerste Kamer zal worden behandeld.

Bij dezen dus een oproep aan de regering om zich te bezinnen en aan de Eerste Kamer om zijn werk te doen en een begin te maken met het herstel van vertrouwen in de politiek.

Olaf Leurs

*Voor de liefhebbers: ECLI:NL:HR:2017:3036, over de vraag of een punnikset kwalificeert als ‘speelgoed' (4,9% douanerechten) of als ‘andere houtwaren' (0% douanerechten

Bron: KPMG Meijburg