Een Nederbelg heeft inkomen in Nederland en in België. Hij kiest in Nederland voor een behandeling als buitenlands belastingplichtige maar wil in Nederland wel de hypotheekrente aftrekken voor zijn woning in België. De Hoge Raad verwerpt het beroep op de ‘Schumackerdoctrine': geen renteaftrek.
De zaak (
22 april 2016, ECLI:NL:HR:2016:696) verloopt als volgt. Een man woont in België. In Nederland heeft hij in 2009 een arbeidsinkomen van € 69.553. Daarnaast ontvangt hij een stamrechtuitkering van € 18.008. Ten slotte heeft hij nog een arbeidsinkomen in België van € 12.500. Hij kiest in 2009 niet voor een behandeling als binnenlands belastingplichtige. Had hij dat wel gedaan dan had hij recht op hypotheekrenteaftrek. Maar nu hij kiest voor een behandeling als buitenlands belastingplichtige heeft hij ook geen recht op de renteaftrek. Die geldt namelijk alleen voor binnenlands belastingplichtigen.
De man is het hier niet mee eens. Hij vindt dat hij op grond van Europees recht de hypotheekrente mag aftrekken, ook als hij niet kiest voor binnenlandse belastingplicht. Het Hof Den Haag zegt dat de man recht heeft op renteaftrek als hij geen of nauwelijks inkomen in België heeft. Dat volgt namelijk uit een uitspraak van het Europese Hof, het zogeheten Schumacker-arrest. Maar de man geniet wél substantiële (arbeids)inkomsten in België. Daardoor heeft hij nu geen recht op de hypotheekrenteaftrek in Nederland.
De man gaat vervolgens in cassatieberoep bij de Hoge Raad. Maar ook daar krijgt hij de deksel op zijn neus: geen renteaftrek voor buitenlands belastingplichtigen met Belgische inkomsten van betekenis! De Hoge Raad verwerpt het beroep van de man op de ‘Schumackerdoctrine'.
Belang voor de praktijk
Wie in het buitenland woont, maar in Nederland zijn inkomen verwerft kon indertijd kiezen voor een behandeling als binnenlands belastingplichtige. Er wordt dan net gedaan alsof je in Nederland woont. Je gehele wereldinkomen wordt dan in Nederland belast, maar de voordelen van diverse aftrekposten – waaronder hypotheekrenteaftrek en lijfrenteaftrek – heb je dan ook. Per saldo zou je door die keuze financieel beter af kunnen zijn, zeker als je niet of nauwelijks inkomen in het buitenland verwerft.
In deze zaak had de man wel buitenlands inkomen. Door voor de Nederlandse inkomstenbelastingheffing te kiezen voor binnenlandse belastingplicht wordt dat Belgische inkomen zowel in Nederland als in België belast en dat pakt voor hem niet voordelig uit. Vandaar zijn keuze voor buitenlandse belastingplicht. Vervolgens probeert hij alsnog het voordeel van hypotheekrente binnen te hengelen met een beroep op het Schumacker-arrest. Helaas voor hem gaat die vlieger niet op.
De mogelijkheid voor buitenlands belastingplichtigen te kiezen voor een behandeling als binnenlands belastingplichtige bestaat sinds 2015 niet meer. Daarvoor in de plaats is de regeling van ‘kwalificerende buitenlandse belastingplicht' gekomen. Om een kwalificerende buitenlandse belastingplichtige te zijn, moet je aan de volgende eisen voldoen:
- Je moet inwoner zijn van een EU-lidstaat, een andere staat die partij is bij de overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte, Zwitserland of de BES-eilanden; én
- Je inkomen, al dan niet samen met dat van de partner, is voor 90% of meer onderworpen aan de loonbelasting of de inkomstenbelasting; én
- Je moet een inkomensverklaring van de belastingautoriteit van het woonland verstrekken. Aan welke eisen die moet voldoen is nader uitgewerkt in een regeling.
Door gebruik te maken van de regeling kunnen buitenlandse belastingplichtigen in aanmerking komen voor onder andere hypotheekrenteaftrek en lijfrenteaftrek. Een niet kwalificerende buitenlandse belastingplichtige komt hier niet voor in aanmerking.
Bron: Fiscaal Juridisch Adviesbureau Nationale Nederlanden
12