Als je een benoeming als executeur in een testament aanvaardt is dat niet zonder risico: executeurs zijn namelijk hoofdelijk aansprakelijk voor alle door en bij het overlijden van de erflater verschuldigde erfbelasting. Een belastingadviseur die als executeur de nalatenschap van een oud-cliënte beheerde, heeft dit aan den lijve ondervonden.
Wie is aansprakelijk?
De belastingadviseur is in het testament van zijn cliënte benoemd tot executeur. Als enig erfgenaam is een stichting benoemd, die is aangemerkt als een algemeen nut beogende instelling (ANBI). Na het overlijden van zijn cliënt gaat de belastingadviseur over tot het beheer van de nalatenschap. Het grootste deel van de nalatenschap besteedt hij echter voor zichzelf: verbouw van zijn kantoorpand, aankoop van een BMW, vakantiehuizen in Tsjechië, een fotocamera en het lidmaatschap van een golfclub. Nadat de Belastingdienst deze feiten tijdens een boekenonderzoek ontdekt, besluit de Belastingdienst de aanwijzing van de stichting als ANBI in te trekken en een navorderingsaanslag erfbelasting op te leggen. De belastingadviseur gaat hiertegen in bezwaar en (hoger) beroep, maar trekt uiteindelijk aan het kortste eind.
Omdat de stichting de aanslag erfbelasting niet voldoet, stelt de ontvanger van de Belastingdienst de belastingadviseur als executeur aansprakelijk voor de erfbelasting.
Uitzonderingen
Een executeur is niet aansprakelijk als hij kan bewijzen dat hij niet de aangifte erfbelasting heeft gedaan. Ook is hij niet aansprakelijk als het niet aan hem is te wijten dat er te weinig belasting is geheven. De executeur moet dat laatste aannemelijk maken. Hiermee wordt de executeur te goeder trouw tot op zekere hoogte beschermd.
Vast staat in deze zaak dat het aan de belastingadviseur is te wijten dat er te weinig belasting is geheven. De belastingadviseur realiseert zich dit zelf blijkbaar ook, want deze uitzondering op zijn aansprakelijkheid voert hij niet aan. De belastingadviseur stelt wel dat hij weliswaar de aangifte had gedaan, maar niet in zijn hoedanigheid van executeur. Hij was namelijk voordien als werknemer in dienst getreden bij de stichting en had tegelijkertijd voor zijn werkzaamheden als executeur een afrondende factuur gezonden.
Belastingadviseur is aansprakelijk
De Hoge Raad oordeelt dat de belastingadviseur tot taak had de goederen van de nalatenschap te beheren en de schulden van de nalatenschap te voldoen. Zijn taak eindigt alleen als hij zijn werkzaamheden heeft voltooid, door ontslag dat de kantonrechter hem verleent of doordat de erfgenamen zijn bevoegdheid tot beheer beëindigen.
De wijze waarop de belastingadviseur zijn werkzaamheden heeft beëindigd valt niet onder één van deze gronden. Dat betekent dat de belastingadviseur nog altijd executeur was toen hij de aangifte indiende. De aansprakelijkheid is daarmee een gegeven.
Denk na voor u ‘ja' zegt
Het aanvaarden van een benoeming tot executeur is een beslissing die niet al te lichtvaardig moet worden genomen, ook niet als u – in tegenstelling tot de belastingadviseur – enkel goede bedoelingen heeft. Er zijn weliswaar uitzonderingen op de hoofdelijke aansprakelijkheid geformuleerd, maar het bestaan daarvan moet de executeur bewijzen of aannemelijk maken. Een taak die niet altijd even eenvoudig is.
Bron: PlasBossinade
Informatiesoort: Nieuws
Rubriek: Invordering, Schenk- en erfbelasting
4