Veertig studenten aan de Avans Hogeschool hebben onderzoek gedaan naar de praktische haalbaarheid van horizontaal toezicht in het mkb, in nauwe samenwerking tussen Avans, de Belastingdienst en SRA. Lees hun ervaringen, inclusief tops en tips.
''Ik ben naar de film 'The wolf of Wall Street' geweest, over een effectenhandelaar in de jaren negentig. Dat was écht een andere tijd. Belastingontduiking is tegenwoordig gewoon fout'', zegt bedrijfskundestudent Iris van Bakel. En passant verwaaide op Hogeschool Avans het stoffige imago van de Belastingdienst.
''Een begrip als fair share is voor mijn generatie normaal'', vervolgt Iris van Bakel. ''Ik hoorde dat mensen vroeger op verjaardagen leuk vertelden over belastingontduiking. Nu word je raar aangekeken. Hoezo niet betalen? 1k betaal toch ook, waarom jij niet? Daarom past horizontaal toezicht (HT) goed in deze tijd.''
''Zij is van een generatie die sowieso horizontaal denkt'', zegt Hanneke Oude Elberink, docent bij de Academie Financieel Management. ''Kijk alleen maar naar hun netwerken op social media. Wij groeiden op in verticale systemen, maar zij allang niet meer.''
Onderzoek naar praktische haalbaarheid
Iris van Bakel is een van de 40 studenten aan de Avans Hogeschool in Den Bosch die in een minor Fiscaal Advies onderzoek deden naar de praktische haalbaarheid van horizontaal toezicht in het midden- en kleinbedrijf. De minor is ontwikkeld in nauwe samenwerking tussen Avans, de Belastingdienst en koepelorganisatie SRA. De studenten volgden een startcollege van Paul Gorissen, regiocoördinator horizontaal toezicht bij de Belastingdienst, en Jan Zweekhorst, SRA-bestuurslid, ze deden literatuuronderzoek, interviewden relatiebeheerders en fiscaal dienstverleners en schreven een evaluatie met 'tops en tips'.
Tips en tops
Wat zijn de tops van HT? ''Het past bij deze tijd'', zegt Iris van Bakel. ''Voor bedrijven is het steeds belangrijker om in control te zijn. Ze moeten wel, want om imagoschade te voorkomen werken veel grote bedrijven het liefst samen met bedrijven die net als zij in control zijn.''
Tips heeft ze ook. ''Ik probeer me te verplaatsen in de ondernemer. Stel dat je het als mkb-ondernemer al goed doet en overal grip op hebt, wat voegt horizontaal toezicht dan nog toe? Daar heb ik geen overtuigend antwoord op gekregen'', aldus Van Bakel. Rust en zekerheid, is het standaard antwoord op die vraag, merkte ze. ''Dat lijkt me geen sterk argument. Ik denk dat ondernemers die in control zijn die rust en zekerheid al hebben.''
Ze denkt dat een convenant vooral als voordeel heeft dat een ondernemer aan de buitenwereld kan laten zien dat de Belastingdienst vindt dat hij in control is. ''Dat zou je kunnen benadrukken. Het wordt gezien als een soort keurmerk. Daardoor kun je bijvoorbeeld bij banken gemakkelijker een lening tegen een gunstiger rente krijgen. Ook dat is een voordeel voor ondernemers.''
Een ander voordeel is dat ondernemers en hun fiscaal dienstverleners in een vooroverleg snel duidelijkheid krijgen over fiscale twijfels. ''Zo kun je veel, vaak langdurige gerechtelijke procedures voorkomen'', zegt Oude Elberink. Hanneke Oude Elberink: ''Wij groeiden op in verticale systemen. De generatie van Iris allang niet meer''. Dat ziet Van Bakel ook, maar haar bezwaar is dat al die vooroverleggen misschien niet bevorderlijk zijn voor eenheid van beleid en uitvoering. ''Als de rechter iets zegt, is er jurisprudentie die voor iedereen toegankelijk is. Maar vooroverleg vindt plaats tussen toevallig deze fiscaal dienstverlener en deze medewerker van de Belastingdienst. Het kan best zijn dat een vooroverleg over hetzelfde onderwerp op een andere plek tot een andere uitkomst leidt.''
Al die vooroverleggen kunnen ook verschillen opleveren
''Als dat soort verschillen ontstaat, gaat er jets niet goed. Horizontaai toezicht is gebaseerd op wederzijds vertrouwen. 1k denk dat verschillende uitkomsten het wederzijds vertrouwen kunnen schaden. Daarom is ons advies: leg die uitkomsten vast.''
Oude Elberink: ''Die kritische opstelling van studenten is een voordeel voor de Belastingdienst. Studenten staan fris en blanco tegenover horizontaal toezicht en hebben er zelf geen belang bij. Dat leidde soms tot verrassende inzichten, was de reactie van de Belastingdienst.''
Gelijkwaardig gesprek
Oude Elberink merkte dat haar studenten tijdens de minor een ander beeld kregen van de Belastingdienst. ''Bij de meeste studenten had de Belastingdienst een stoffig imago. Controleurs die bezig zijn met de uitvoering van de wet, een beetje saai. Dat veranderde.''
Van Bakel: ''Ik ben heel enthousiast geworden over de Belastingdienst. We werden goed begeleid en ze namen ons serieus.'' Oude Elberink: ''De Belastingdienstmedewerkers en de studenten gingen gelijkwaardig met elkaar in gesprek.'' Zowel Oude Elberink als Van Bakel ervaren het als positief dat de Belastingdienst horizontaal toezicht heeft opgenomen in het toezichtsinstrumentarium. Van Bakel: ''Ik zie het als een beloning voor control te zijn.''
Iris van Bakel: ''Voor bedrijven is het steeds belangrijker om in ondernemers die in control zijn. Ze moeten wel.'' Oude Elberink, die zelf in de accountancy en bij een bank werkte voordat ze docent werd, zegt: ''Niet terughoudend zijn, maar alles open op tafel leggen, dat vraagt een andere manier van denken van de ondernemer en van de Belastingdienstambtenaar. Dat werkt niet voor iedereen, maar dat hoeft ook niet. Het is een goede vorm van toezicht naast de andere vormen.''
Bron: SRA
Informatiesoort: Nieuws
Rubriek: Bronbelasting, Belastingrecht algemeen
0