De bedreigingen van kunstmatige intelligentie (AI) moeten volgens de Tweede Kamer met wetten en regels zoveel mogelijk worden beperkt. Kamer en kabinet willen misbruik tegengaan en ook voorkomen dat problemen zoals de toeslagenaffaire zich herhalen. De Belastingdienst maakte gebruik van een algoritme dat mensen met een lager inkomen vaker aanwees als fraudeur en discriminerende adviezen gaf.

D66 en GroenLinks vinden onder meer dat deelname aan het algoritmeregister verplicht moet worden voor overheidsinstellingen en bedrijven die algoritmes in hun werk gebruiken, zo zeiden zij in het debat over kunstmatige intelligentie. In dat register staat welke algoritmes worden gebruikt voor welk doel. De deelname aan het, recent geopende, register is nu niet verplicht. Een wettelijke verplichting kan op zijn vroegst in 2024, zei staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Digitalisering).

GroenLinks wil daarnaast dat de mensenrechtentoets op algoritmes "verplicht, bindend en transparant moet worden", zei Kamerlid Kauthar Bouchallikht. Ook dat is nog niet geregeld. Als mensen vermoeden dat ze door het gebruik van algoritmes zijn gediscrimineerd, is het bijna ondoenlijk om dat aan te vechten, stelde het College voor de Rechten van de Mens recent in de Kamer.

De mensenrechtentoets wordt verplicht en bindend, zei Van Huffelen. Dat wordt volgens haar een "stevige toets". "Ontwikkelaars van hoogrisico-AI-systemen worden verplicht een mensenrechtentoets uit te voeren ten aanzien van fundamentele rechten, veiligheid en gezondheid." Die verplichting komt er pas als Europese regelgeving daaromtrent van kracht wordt. Dat is naar verwachting over twee jaar.

VVD-Kamerlid Queeny Rajkowski vindt dat op Europees niveau moet worden vastgelegd dat het altijd duidelijk moet zijn als iemand met een systeem 'praat', zoals met een chatbot, en niet met een persoon. Het kabinet wil zo veel mogelijk rechten en plichten rondom het gebruik van AI op Europees niveau regelen, zei minister Micky Adriaansens (Economische Zaken). Onderhandelingen daarover zijn nu in volle gang.

Eerder deze week nam de Tweede Kamer een motie van DENK aan, waarin het kabinet wordt opgeroepen de zogeheten motiveringsplicht bij overheidsbesluiten aan te passen. Omdat de overheid steeds vaker gebruik maakt van algoritmes, vindt de Kamer dat bij overheidsbesluiten altijd moet worden aangegeven of deze al dan niet is gebaseerd op een algoritme of risicoprofilering.

Bron: ANP

Informatiesoort: Nieuws

Rubriek: Belastingrecht algemeen, Toeslagen en zorgverzekeringswet

24

Gerelateerde artikelen