De Hoge Raad oordeelt dat art. 8c Pensioen- en Spaarfondsenwet (PSW) meebrengt dat de vermindering van de pensioenopbouw in eigen beheer nietig is en genegeerd moet worden bij de verevening ervan.
Dee zaak (17 november 2023, ECLI:NL:HR:2023:1596) verloopt als volgt. Partijen zijn in 1992 onder huwelijkse voorwaarden met elkaar gehuwd en in 2014 wordt de echtscheiding uitgesproken. De man en de vrouw verschillen onder meer van inzicht over de wijze van verevening van het door de man in eigen beheer opgebouwde pensioen.
De man heeft in eigen beheer pensioen opgebouwd bij zijn holdingmaatschappij, maar dit bleek in 2004 niet meer betaalbaar. Hij past de pensioenovereenkomst aan, waarna niet alleen vanaf dat moment geen verdere opbouw meer plaatsvindt maar tevens de reeds opgebouwde aanspraak wordt verminderd tot het bedrag van de opgebouwde reserve. De vrouw is in deze aanpassing van de pensioenovereenkomst niet gekend en voelt zich bedrogen.
De Hoge Raad stelt vast dat art. 8c PSW dient om te voorkomen dat opgebouwde pensioenaanspraken kunnen worden verminderd. De wijziging van de pensioenovereenkomst in 2004 bracht naast staking van verdere opbouw mee dat de aanspraak werd verminderd. Die wijziging is op grond van art. 8c lid 3 PSW nietig, zodat het te verevenen ouderdomspensioen moet worden vastgesteld op de tijdens het huwelijk opgebouwde aanspraak. De hoogte van de fiscale voorziening is daarbij niet relevant.
Belang voor de praktijk
Normaal gesproken zou de vermindering van de pensioenaanspraak leiden tot het onzuiver worden van de gehele aanspraak. Dat zou leiden tot een belastingaanslag over de gehele aanspraak volgens art. 19b Wet LB 1964. Gelukkig voor de man en zijn bv komt de Hoge Raad niet tot die conclusie. De Hoge Raad is overigens ook van oordeel dat de vrouw recht heeft op afstorting van het te verevenen pensioen. Ook al is de holdingmaatschappij al overgegaan tot uitkering van het pensioen.
Deze zaak speelt vóór de wettelijke uitfasering van het pensioen in eigen beheer. Volgens de Wet uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen is het gedeeltelijk prijsgeven zonder fiscale gevolgen wel mogelijk, mits met toestemming van de partner. Die mogelijkheid bestond in de jaren 2017-2019. Afstempelen van de pensioenaanspraak op grond van deze wet is daarmee inmiddels niet meer aan de orde.
Bron: Legal & Tax Nationale Nederlanden
Informatiesoort: Nieuws
Rubriek: Loonbelasting, Pensioenen