Het standpunt ziet op de situatie waarin een man en een vrouw de eigen woning (EW) en de eigenwoningschuld (EWS) met een echtscheidingsconvenant hebben toebedeeld aan de man. Zij hebben de EW en EWS al op naam van de man laten zetten. De KEW/SEW is ook toebedeeld, maar de tenaamstelling van de KEW/SEW heeft nog niet plaatsgevonden.

In het standpunt zijn de volgende vragen beantwoord:

1. Wordt de KEW/SEW geacht volledig tot uitkering te zijn gekomen in de situatie waarin de KEW/SEW aan de vrouw is toebedeeld?
2. Kunnen partijen gebruikmaken van de uitkeringsvrijstelling in de situatie waarin de KEW aan de man is toebedeeld en hij de gehele uitkering aanwendt voor aflossing van de EWS?

Antwoord vraag 1
Nee. De KEW/SEW komt niet volledig fictief tot uitkering, maar slechts voor 50 procent, namelijk het aandeel van de vrouw in de KEW/SEW. Zolang wijziging van de tenaamstelling van de KEW/SEW niet heeft plaatsgevonden, is in fiscale zin nog steeds sprake van twee KEW’s/SEW’s.

Wanneer de vrouw geen eigen woning meer heeft, komt haar deel van de KEW/SEW daardoor fictief tot uitkering (of wordt haar deel geacht te zijn gedeblokkeerd). Voor dat deel kan zij gebruikmaken van de uitkeringsvrijstelling zonder dat de uitkering heeft gediend voor aflossing van de EWS.

Het aandeel van de man in de KEW/SEW blijft in fiscale zin in stand. Wanneer het deel van de ene ex-partner niet meer voldoet aan de voorwaarden, ondervindt de andere ex-partner daar geen fiscale gevolgen van.

Antwoord vraag 2
Ja. De man kan voor zijn aandeel in de KEW gebruikmaken van de uitkeringsvrijstelling. Op het moment dat de vrouw geen eigen woning maar had, was haar aandeel in de KEW/SEW fictief tot uitkering gekomen. Zij heeft toen gebruik kunnen maken van de uitkeringsvrijstelling voor haar deel.

Belang voor de praktijk

Wat is nu eigenlijk het gevolg voor de man wanneer het aandeel van de vrouw in de KEW/SEW (hierna alleen KEW genoemd) fictief tot uitkering komt en zij gebruik maakt van de uitkeringsvrijstelling? Over dat deel van de verzekering is afgerekend in box 1 en verhuist daardoor naar box 3. Als vervolgens het deel van de vrouw op naam gesteld wordt van de man, heeft de man een kapitaalverzekering die voor 50 procent een KEW is en voor 50 procent in box 3 zit. Dat lijkt ons zeer onwenselijk.

Het zal in de praktijk voorkomen dat de tenaamstelling van een KEW nog niet is aangepast, terwijl de EW al wel via de notaris op naam van één van partijen is gezet. Scheidende partijen zullen de tenaamstelling van de KEW al vóór dat moment geregeld moeten hebben als zij de hierboven beschreven fiscale gevolgen willen voorkomen. Doen zij dat op een later moment, dan verkrijgt de man een KEW die voor 50 procent een KEW is en voor 50 procent in box 3 zit.

Bron: Legal & Tax Nationale Nederlanden