De motie behelst twee dingen. Ten eerste het tegengaan van het ontlopen van de box 3- heffing en ten tweede het tegengaan van het uitstellen van de box 2-heffing. Het eerste betreft het bekende boxhoppen en wordt vooral bepaald door hoe box 3 er uiteindelijk uit komt te zien. Want dat de box 3-voorstellen zoals het parlement die bij het Belastingplan 2016 heeft aangenomen, nog wel zullen wijzigen dit jaar, leidt bij mij geen twijfel. Dat is dus vooral afwachten.

Ik wil het nu vooral hebben over het tweede element van de  motie, het uitstellen van de box 2-heffing. Laat men daarover zijn gedachten gaan, dan komt al snel het voorstel van de Commissie Van Dijkhuizen in beeld, welk voorstel ikzelf trouwens ook heb gedaan in een opinie in NTFR 2011/1905. Dit voorstel houdt in dat de huidige fictieve-rendementsregeling in box 2 universele werking krijgt en voor elke bv gaat gelden. Thans geldt deze regeling alleen voor laag- of niet-belaste buitenlandse beleggingslichamen en Nederlandse vrijgestelde beleggingsinstellingen (VBI's).

De Commissie Van Dijkhuizen (en ik ook) heeft voorgesteld om elk jaar in box 2 een fictief rendement te belasten van ten minste het box 3-rendement, te berekenen over het zichtbare eigen vermogen op de fiscale balans van de bv, zoals dat tot uitdrukking komt in de aangifte VPB. Ik ben daar (nog steeds) een voorstander van maar heb uiteraard ook begrip voor de tegenargumenten. Een belastingheffing gebaseerd op ficties verdient niet de schoonheidsprijs en wordt idealiter zoveel mogelijk vermeden, als er betere alternatieven voorhanden zijn.

Met betrekking tot het uitstellen van de box 2-heffing meen ik dat zo'n beter alternatief er (deels) is. Iedere dga heeft een rekening-courantverhouding met zijn eigen bv. Opnamen die hij uit de bv doet voor privédoeleinden, worden aan het eind van elk jaar keurig verwerkt in de rekening-courant. Die rekening-courant is een vervelend ding, want moet uiteindelijk op enig moment weer worden afgelost. Menig dga ‘vergeet' dit en wordt hardhandig met de neus op dit feit gedrukt als de belastinginspecteur op enig moment meent dat de rekening-courant te hoog is opgelopen en er sprake is van verkapt dividend. Dat leidt dan tot minder prettige discussies tussen de belastinginspecteur en de belastingplichtige en zijn adviseur.

Naar mijn mening kunnen we nu twee vliegen in één klap slaan. We kunnen de rekening-courantproblematiek oplossen én het uitstellen van de box 2-heffing (deels) tegengaan door de rekening-courantopnamen voortaan als dividend te belasten in box 2. Hoewel dit een fictie is, is dit geen heffing gebaseerd op fictief inkomen, want die rekening-courantopnamen heeft de dga daadwerkelijk genoten. Hij moet zich er voortaan echter van bewust zijn dat bij elke rekening-courantopname een belastingheffing hoort van 25%. Overigens wil ik het wel praktisch houden en niet bij elke rekening-courantopname, hoe gering ook, dividendbelasting inhouden en afdragen, maar eenvoudig eenmaal bij de aangifte inkomstenbelasting over dat jaar de rekening-courantopnamen verwerken als dividend in box 2 en belasten met 25% IB.

Dus wat mij betreft liever geen inhouding en afdracht dividendbelasting, dat is maar onnodig gedoe. De hoge belastingrente die de belastingplichtige tegenwoordig is verschuldigd, is naar mijn mening een voldoende rem op lang(durig) uitstel van belastingheffing. Een volledige oplossing voor het uitstellen van de box 2-heffing is dit uiteraard niet maar wel eentje die hierbij al een eind in de buurt komt. En in elk geval aansluit bij hetgeen daadwerkelijk aan inkomen uit de bv is genoten. En zijn we die vermaledijde rekening-courantproblematiek ook eindelijk kwijt.