De twee wetsvoorstellen die de kern vormen van de modernisering van rechtspraak, zijn vandaag (20 oktober 2014) naar de Tweede Kamer gestuurd. Hierdoor worden procedures in de rechtspraak eenvoudiger, begrijpelijker en sneller. De wetsvoorstellen maken deze vernieuwing letterlijk mogelijk. Tekst en uitleg over deze belangrijke stap.
Om welke wetten gaat het precies?
Het ene wetsvoorstel regelt de herziening van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering. Het andere regelt de herziening van de Algemene wet bestuursrecht.
Waarom zijn deze wetsvoorstellen zo belangrijk?
De Rechtspraak is samen met het ministerie van Veiligheid en Justitie bezig met een grote moderniseringsoperatie. Het voornemen hiertoe staat in het regeerakkoord van het huidige kabinet. Een belangrijke pijler van de modernisering is de vereenvoudiging en digitalisering van procedures in het civiele - (burgers en/of organisaties onderling) en het bestuursrecht (rechtszaken waarbij een overheidsorgaan is betrokken). De twee wetsvoorstellen die nu naar de Kamer zijn gestuurd, vormen de wettelijke basis hiervoor.
Wat staat er precies in de voorstellen?
Het zijn zogenoemde proceswetsvoorstellen. Er staan bepalingen in die nodig zijn voor de digitale vernieuwde procesvoering. Deze gaan bijvoorbeeld over de verplichting om digitaal te procederen en over het gebruik en geldigheid van de digitale handtekening. Voor professionele partijen zoals advocaten en rechtsbijstandsverzekeraars wordt digitaal procederen verplicht. Particulieren kunnen het ook op papier blijven doen als zij dat willen.
Digitale zittingszaal
Wat verandert er allemaal als de wetsvoorstellen worden aangenomen door het parlement?
Er komt een basisprocedure voor zowel vorderingen als verzoeken. Deze procedure wordt eenvoudiger dan de huidige, verschillende procedures in het civiele recht en het bestuursrecht. De basisprocedure bevat minder formele stappen. De rechter krijgt meer mogelijkheden om maatwerk toe te passen. Standaard in de nieuwe procedure is een snelle mondelinge behandeling na het verweer. Pleidooi, repliek en dupliek verdwijnen uit de wet. Maar de rechter kan - als de zaak dat nodig heeft - extra processtappen toevoegen. De rechter krijgt meer mogelijkheden de regie te voeren. Ook nieuw is dat de rechter straks mondeling eindvonnis kan wijzen.
Wat is het voordeel van de veranderingen?
Een belangrijk voordeel is dat de rechter sneller tot een uitspraak kan komen. Een ander groot voordeel is dat mensen die in een rechtszaak zijn verwikkeld, tijdens het proces online de voortgang kunnen zien. Ook de rechter kan goed en makkelijk zicht houden op de actuele stand van zaken. Hij kan hierdoor ook een veel actievere rol spelen.
Hoe kwamen de wetsvoorstellen tot stand?
De Rechtspraak en het ministerie van Veiligheid en Justitie werkten nauw samen, met inachtneming van de verschillende verantwoordelijkheden. Formeel is het ministerie verantwoordelijk voor de wetgeving en de Rechtspraak voor de vernieuwing van de procedures. Maar duidelijk zal zijn dat het belangrijk is dat er wordt samengewerkt. Als er wetten worden gemaakt waarmee rechters niet uit de voeten kunnen schiet het niet op. En hetzelfde geldt andersom: als rechters een bepaalde procedure uitdenken dan moet die werkwijze wettelijk mogelijk zijn.
Hoe gaat het nu verder?
Beide Kamers van het parlement gaan het wetsvoorstel behandelen, eerst de Tweede Kamer en daarna de Eerste. Dat kan nog tot wijzigingen leiden. Na aanname in de Eerste Kamer kan de wet geleidelijk in werking treden. Uniek is dat dit per artikel, per rechtsgebied en per gerecht op verschillende tijdstippen kan. Een belangrijk uitgangspunt bij de modernisering van rechtspraak is dat de invoering van nieuwe werkwijzen in stappen gaat, zodat er op kleine schaal getest kan worden. Pas als de systemen en werkwijzen zich hebben bewezen, worden ze ook elders toegepast. Heel bewust is er niet gekozen voor een ‘big bang'.
Bron: de Rechtspraak
Informatiesoort: Nieuws
Rubriek: Bronbelasting
0