Minister Van der Steur van Veiligheid en Justitie vindt een systeemwijziging waarbij beneficiaire aanvaarding de standaard wordt, een te zwaar middel om het probleem van negatieve nalatenschappen op te lossen.
Dat staat in de nota naar aanleiding van het verslag bij het Wetsvoorstel 34 224 (zie ook het bericht KNB: Van der Steur tegen standaard beneficiaire aanvaarding). Met het wetsvoorstel wil de minister de volgende knelpunten aanpakken:
- een erfgenaam komt niet toe aan het nemen van een weloverwogen beslissing ten aanzien van het wel of niet aanvaarden van de nalatenschap, omdat hij door zijn gedragingen de nalatenschap al zuiver heeft aanvaard;
- een erfgenaam die weloverwogen heeft gekozen voor zuivere aanvaarding, wordt geconfronteerd met een onverwachte schuld van de overledene. Als het saldo van de nalatenschap niet toereikend is, moet hij deze schuld uit zijn privévermogen voldoen. Hierdoor kan hij in de financiële problemen komen.
Het wetsvoorstel beoogt de regeling voor zuivere aanvaarding door een bepaalde gedraging te verduidelijken. Zo is straks pas sprake van zuivere aanvaarding als een erfgenaam goederen van de nalatenschap verkoopt of op andere wijze onttrekt aan eventuele schuldeisers. Het wetsvoorstel voorziet ook in een uitzonderingsclausule voor gevallen waarin de erfgenaam na zuivere aanvaarding wordt geconfronteerd met een onverwachte schuld.
Verschillende fracties vroegen zich af of het huidige stelsel van zuivere aanvaarding nog wel wenselijk is. De minister geeft zijn visie op een alternatief stelsel waarbij erfgenamen automatisch beneficiair aanvaarden. Het schrappen van de mogelijkheid van zuivere aanvaarding vindt de minister ongewenst, omdat veruit de meeste nalatenschappen positief zijn. Zuivere aanvaarding zorgt ervoor dat erfgenamen zonder bemoeienis van derden en met de minste lasten een nalatenschap kunnen afwikkelen.
Belang voor de praktijk
In de praktijk blijkt dat erfgenamen al snel een nalatenschap zuiver aanvaarden zonder dat zij zich daarvan bewust zijn. Dat kan bijvoorbeeld door het meenemen van spullen of het erkennen van een schuld van de erflater. Omdat een eenmaal gemaakte keuze voor zuivere aanvaarding onherroepelijk is, kan een erfgenaam hierdoor in de financiële problemen komen. Meer informatie over handelingen die al dan niet leiden tot zuivere aanvaarding staat in een Factsheet van het Ministerie van Veiligheid en Justitie.
Bron: Fiscaal Juridisch Adviesbureau Nationale Nederlanden
1